Điểm sáng xuất khẩu nông sản trong nửa đầu năm 2023

Trong 6 tháng đầu năm, xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt gần 25 tỷ USD

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong 6 tháng đầu năm, tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 24,6 tỷ USD, giảm 11% so với cùng kỳ năm 2022; thặng dư thương mại đạt 4,63 tỷ USD.

Trong đó, nhóm nông sản chính đạt 12,8 tỷ USD, tăng 12%; sản phẩm chăn nuôi 232 triệu USD, tăng hơn 26%. Thủy sản đạt hơn 4,1 tỷ USD, giảm hơn 27%; lâm sản chính đạt 6,5 tỷ USD, giảm 28%.

7 sản phẩm, nhóm sản phẩm có giá trị xuất khẩu đạt trên 1 tỷ USD, bao gồm cà phê, cao su, gạo, rau quả, hạt điều, tôm và sản phẩm gỗ. Cụ thể, 6 tháng năm 2023, xuất khẩu cà phê đạt 2,4 tỷ USD; cao su đạt 1,05 tỷ USD; gạo đạt 2,3 tỷ USD; rau quả đạt 2,75 tỷ USD; hạt điều đạt 1,6 tỷ USD; tôm đạt 1,56 tỷ USD; sản phẩm gỗ đạt 4,07 tỷ USD.

Trong đó rau quả, gạo và hạt điều là những sản phẩm tăng cả khối lượng và giá trị xuất khẩu. Cụ thể: Rau quả tăng 80%; gạo (tăng 22,2% về khối lượng và tăng 34,7% giá trị xuất khẩu), hạt điều (tăng 10,5% khối lượng và tăng 7,7% giá trị xuất khẩu) so với cùng kỳ năm trước.

Về thị trường xuất khẩu, Trung Quốc, Hoa Kỳ và Nhật Bản tiếp tục là 3 thị trường xuất khẩu các mặt hàng nông, lâm, thủy sản lớn nhất của Việt Nam; giá trị xuất khẩu sang Trung Quốc chiếm 21,4%, tăng 7,7%; tiếp theo là Hoa Kỳ với hơn 20% và thứ 3 là Nhật Bản chiếm 7,7%.

Kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản 6 tháng đầu năm, dù không được như năm 2022, nhưng cũng đã có khởi sắc, cho thấy tín hiệu hồi phục tích cực từ các thị trường. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khẳng định sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan tìm mọi cách để vượt khó, đảm bảo mục tiêu xuất khẩu 54 tỷ USD của năm nay.

"Điểm danh" nhóm sản phẩm có giá trị xuất khẩu đạt hơn 1 tỷ USD

Nửa đầu năm 2023, mặc dù các thị trường gặp nhiều khó khăn, nhưng Việt Nam vẫn có 7 sản phẩm, nhóm sản phẩm đạt giá trị xuất khẩu hơn 1 tỷ USD.

Trong đó, gạo và rau quả là hai mặt hàng tăng trưởng mạnh nhất với giá trị tăng lần lượt 34% và 64%. Nhóm sản phẩm có giá trị xuất khẩu đạt hơn 1 tỷ USD trong 6 tháng đầu năm 2023, gồm cà phê, cao su, gạo, rau quả, hạt điều, tôm, sản phẩm gỗ. Trong đó, gạo và rau quả là hai mặt hàng tăng trưởng mạnh nhất với giá trị tăng lần lượt 34% và 64%.

Việt Nam là một đất nước có tiềm năng lớn về xuất khẩu nông lâm sản. Theo Bộ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các cơ quan chức năng đang tập trung đàm phán ký kết nghị định thư xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc với một số loại trái cây có múi và dừa, đàm phán để xuất khẩu dừa tươi sang Mỹ, hoàn tất các công đoạn cuối để xuất xoài và thanh long tươi sang Nhật Bản từ 1/8/2023...

Nửa đầu năm 2023, Trung Quốc được coi là thị trường xuất khẩu nông lâm thủy sản quan trọng nhất của Việt Nam. Đa số các loại nông sản chính đều xuất khẩu rất tốt sang Trung Quốc như gạo và trái cây, trong đó có loại chiếm tỷ trọng lớn, mang lại kỷ lục về kim ngạch trong thời gian qua đó là sầu riêng.

Cụ thể, Việt Nam đã xuất khẩu sang Trung Quốc 180.000 tấn sầu riêng, đạt kim ngạch 850 triệu USD. Dự báo đến hết năm 2023, xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc có thể vượt con số 1 tỷ USD. Không chỉ với mặt hàng sầu riêng, xuất khẩu vải thiều, thanh long và nhiều loại trái cây khác sang Trung Quốc cũng rất thuận lợi.

Trong 6 tháng đầu năm nay, xuất khẩu rau quả nói chung đạt 2,75 tỷ USD, tăng 64% so với cùng kỳ năm 2022, cao kỷ lục của ngành hàng này.

Vừa qua, chuyến thăm Trung Quốc của Thủ tướng Phạm Minh Chính được coi là chìa khoá mở ra nhiều cơ hội cho xuất khẩu nông lâm thủy sản sang Trung Quốc bởi trong các cuộc hội đàm, lãnh đạo cấp cao của hai nước đều thống nhất cao trong việc tạo điều kiện thuận lợi nhất để xuất khẩu nông lâm thủy sản sang Trung Quốc.

Ngoài ra, tính riêng tháng 6/2023, xuất khẩu rau quả đạt được con số ấn tượng với giá trị gần 1 tỷ USD, tăng 2,6 lần so với tháng 6/2022. Lũy kế 6 tháng đầu năm 2023, kim ngạch xuất khẩu rau quả ước đạt 2,8 tỷ USD. Hiệp hội Rau quả Việt Nam ước tính, nếu duy trì đà này, rau quả có thể xác lập kỷ lục kim ngạch xuất khẩu 5 tỷ USD trong năm 2023.

Con số ấn tượng về xuất khẩu rau quả giúp tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản 6 tháng đầu năm 2023 đạt 24,59 tỷ USD. Dù giá trị tổng giảm 11,1% so với cùng kỳ năm 2022, nhóm nông sản chính đạt 12,79 tỷ USD, tăng 12%; sản phẩm chăn nuôi đạt 232 triệu USD, tăng 26,5%.

Bên cạnh rau quả, gạo cũng được coi là một mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Lũy kế 6 tháng năm 2023, xuất khẩu gạo đạt 4,2 triệu tấn, kim ngạch đạt 2,32 tỷ USD. Giá gạo xuất khẩu bình quân 5 tháng đầu năm 2023 ước đạt 517 USD/tấn, tăng 5,8% so với cùng kỳ năm 2022 (489 USD/tấn). 

Trong giai đoạn của El Nino 2024 - 2025, nhờ tiến bộ khoa học công nghệ về giống, các quy trình canh tác kỹ thuật tốt và có nhiều kinh nghiệm trong ứng phó với biến đổi khí hậu, Việt Nam vẫn đảm bảo lúa gạo cho tiêu dùng trong nước và phục vụ xuất khẩu.

Theo Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) Nguyễn Ngọc Nam, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam đang ở mức bằng và cao hơn Thái Lan, Ấn Độ. Gạo xuất khẩu sang châu Âu là các loại gạo thơm với mức giá cao nhất là 1.250 USD/tấn, thấp nhất là 700 USD/tấn.

Gạo Việt Nam đã được xuất khẩu đến 156 quốc gia và vùng lãnh thổ, cơ cấu thị trường ngày càng đa dạng, cơ cấu chủng loại gạo xuất khẩu chuyển dịch tích cực theo hướng tăng tỉ trọng sản phẩm chất lượng, giá trị gia tăng cao, thâm nhập được vào nhiều thị trường gạo cao cấp.

Nhìn chung, tốc độ tăng giá trị sản xuất nông lâm thủy sản 6 tháng đầu năm ước tính đạt 3,1%; trong đó, nông nghiệp tăng 3,14%, trồng trọt tăng 2,11%, chăn nuôi tăng 4,88%, lâm nghiệp tăng 3,43%, thủy sản tăng 2,96%. Tốc độ tăng GDP ngành nông lâm thủy sản 6 tháng đầu năm đạt 3,07%.

Đánh giá về bức tranh xuất khẩu nông lâm thủy sản 6 tháng, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến chia sẻ: Các doanh nghiệp đã tận dụng lợi thế từ những mặt hàng đang tăng trưởng để tạo bứt phá chung cho xuất khẩu toàn ngành.

Xuất khẩu nông sản được dự báo tiếp tục đà tăng trưởng cao trong những tháng tới do nhu cầu nhập khẩu của các quốc gia trên thế giới đều tăng. Đặc biệt, hoạt động xuất khẩu sang Trung Quốc sẽ có nhiều thuận lợi nhờ các Nghị định thư đã ký với nước này, nếu các nhà xuất khẩu đáp ứng tốt yêu cầu thị trường theo hướng thực hành sản xuất tốt.

Với nhiều tín hiệu tích cực từ các thị trường xuất khẩu, vấn đề đặt ra cho các ngành hàng và doanh nghiệp là cần chủ động về thông tin, thúc đẩy sản xuất, tận dụng cơ hội để phục hồi xuất khẩu. Ngành nông nghiệp tiếp tục giữ vững mục tiêu xuất khẩu nông, lâm, thủy sản cả năm đạt 54 tỷ USD.

Thùy Linh