Xuất khẩu thủy sản nửa đầu năm 2023 giảm sâu, giới phân tích cho rằng, lợi nhuận doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản có thể đã chạm đáy trong nửa đầu năm 2023. Mặc dù vẫn còn những khó khăn phải đối diện, nhưng các công ty xuất khẩu thủy sản sẽ bắt đầu ghi nhận mức lợi nhuận cải thiện trong nửa cuối năm 2023, nhờ chi phí giảm bao gồm giá đầu vào giảm (tôm, cá nguyên liệu và thức ăn thủy sản); chi phí vận chuyển giảm.

Theo Công ty cổ phần Chứng khoán SSI (SSI), trong tháng 6/2023, kim ngạch xuất khẩu thủy sản Việt Nam ước đạt 800 triệu USD 21% so với cùng kỳ; trong đó, xuất khẩu tôm và cá tra lần lượt đạt 341 triệu USD (giảm 18% so với cùng kỳ, nhưng tăng 3% so với tháng trước) và 156 triệu USD (giảm 26% so với cùng kỳ và giảm 2% so với tháng trước.

Xuất khẩu tôm và cá tra trong nửa đầu năm 2023 lần lượt đạt 1,6 tỷ USD (giảm 31% so với cùng kỳ và 885 triệu USD, giảm 38% so với cùng kỳ.

SSI vẫn chưa nhận thấy dấu hiệu phục hồi nhu cầu từ các thị trường xuất khẩu lớn như Mỹ, châu Âu và Trung Quốc do tình trạng lạm phát kéo dài và xử lý hàng tồn kho chậm.

Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang các nước phương Tây được nhận định sẽ trở nên thuận lợi hơn trong nửa cuối năm 2023

Bà Lê Hằng, Giám đốc truyền thông Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam cho rằng, ngoài những khó khăn do sức tiêu thụ của thị trường kém, doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu tôm và cá tra bị sụt giảm lợi nhuận vì giá thức ăn, con giống và các chi phí đầu vào đều tăng cao, giá thành cao, trong khi giá bán hạ mà vẫn khó tiêu thụ, dẫn đến tồn kho càng khiến cho chi phí đội lên.

Dự báo những tháng tiếp theo, bà Lê Hằng đánh giá, các thị trường nhập khẩu chính của thủy sản như Mỹ, EU, Trung Quốc, Nhật Bản... tiếp tục bị chi phối bởi lạm phát và tồn kho.

Trong 6 tháng đầu năm, SSI ước tính giá bán trung bình của tôm và cá tra sang Mỹ lần lượt đạt 10,6 USD/kg, giảm 12% so với cùng kỳ và 3,5 USD/kg giảm 26% so với cùng kỳ.

Theo Agromonitor, sản lượng tiêu thụ cá tra sang Mỹ và Trung Quốc lần lượt giảm 50% và 31% so với cùng kỳ trong nửa đầu năm.

Về nguyên liệu đầu vào, SSI quan sát thấy sự sụt giảm giá tôm và cá nguyên liệu (chiếm 20% giá vốn hàng bán) lần lượt giảm 9% và 4% so với cùng kỳ, trong khi giá thức ăn thủy sản vẫn ở mức cao.

Giá thức ăn thủy sản bình quân đạt đỉnh vào tháng 5/2023 là 14.900 đồng/kg và các công ty thức ăn chỉ bắt đầu giảm giá thức ăn thủy sản từ tháng 6/2023 (khoảng 300 đồng/kg). Như vậy, giá thức ăn thủy sản vẫn cao hơn 8% so với cùng kỳ trong 6 tháng đầu năm.

Do giá thức ăn chăn nuôi chiếm 60% giá vốn hàng bán, cùng với giá bán bình quân của ngành giảm trong nửa đầu năm 2023, chuyên gia phân tích từ SSI tin rằng, hầu hết các công ty sản xuất trong ngành đều có tỷ suất lợi nhuận thu hẹp và lợi nhuận có thể đã chạm đáy trong nửa đầu năm 2023 (lợi nhuận giảm sâu so với cùng kỳ, nhưng khó có thể lặp lại trong quý tới), đặc biệt khi quý II/2022 ghi nhận mức nền lợi nhuận cao nhất.

Theo SSI, mặc dù triển vọng các đơn đặt hàng sang Mỹ và Trung Quốc vẫn chưa chắc chắn do nền kinh tế phục hồi chậm và mức tồn kho tăng cao, nhưng các công ty kinh doanh xuất khẩu thủy sản sẽ bắt đầu thấy ghi nhận mức lợi nhuận cải thiện trong nửa cuối năm 2023, nhờ chi phí giảm bao gồm giá đầu vào giảm (tôm, cá nguyên liệu và thức ăn thủy sản); chi phí vận chuyển giảm.

SSI kỳ vọng các doanh nghiệp xuất khẩu hàng đầu vào thị trường Mỹ như Công ty cổ phần Vĩnh Hoàn (mã chứng khoán: VHC) sẽ ghi nhận mức lợi nhuận giảm nhẹ hoặc đi ngang so với cùng kỳ trong quý III/2023 (do giá bán trung bình đạt đỉnh trong quý III/2022) và tăng trưởng lợi nhuận dương từ quý IV/2023.

SSI có quan điểm thận trọng hơn nhiều về sự phục hồi của giá cá tra bình quân sang Mỹ do cạnh tranh gay gắt. Đồng thời, Công ty cổ phần Nam Việt (mã chứng khoán: ANV) cũng được hưởng lợi khi được miễn thuế chống bán phá giá của Mỹ trong năm nay.

Đối với Công ty cổ phần Vĩnh Hoàn, theo ban lãnh đạo doanh nghiệp này, đơn đặt hàng trong quý III/2023 đang dần cải thiện so với quý II/2023 xét về sản lượng tiêu thụ. SSI kỳ vọng doanh thu thuần và lợi nhuận ròng lần lượt đạt 11 nghìn tỷ đồng và 1,3 nghìn tỷ đồng, lần lượt giảm 17% và 34% so với cùng kỳ trong năm 2023. Trong năm 2024, SSI kỳ vọng doanh thu thuần và lợi nhuận ròng của Vĩnh Hoàn sẽ tăng mạnh.

Đối với Công ty cổ phần Nam Việt, SSI ước tính doanh thu thuần và lợi nhuận ròng năm 2023 lần lượt là 4,9 nghìn tỷ đồng, tăng 1% so với cùng kỳ và 465 tỷ đồng giảm 31% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, SSI ước tính doanh thu thuần và lợi nhuận ròng sẽ tăng mạnh trở lại vào năm 2024, do xuất khẩu sẽ bắt đầu phục hồi vào cuối quý IV/2023 hoặc đầu năm 2024.

Với Công ty cổ phần Thực phẩm Sao Ta (mã chứng khoán: FMC), SSI ước tính doanh thu thuần đạt 2,1 nghìn tỷ đồng giảm 25% so với cùng kỳ trong 6 tháng đầu năm 2023. Trong tháng 6/2023, kim ngạch xuất khẩu tôm của doanh nghiệp tăng mạnh với mức doanh thu đạt 442 tỷ đồng, tăng 1% so với cùng kỳ và 71% so với tháng trước, gần với mức đỉnh xuất khẩu trong năm 2022.

SSI kỳ vọng doanh thu sẽ chạm đáy trong quý II/2023 về giá trị tuyệt đối và doanh thu của Công ty cổ phần Thực phẩm Sao Ta sẽ phục hồi từ nửa cuối năm 2023.

Ngoài ra, kim ngạch Việt Nam xuất khẩu tôm sang thị trường Mỹ đang có dấu hiệu cải thiện và đạt 68 triệu USD giảm 31% so với cùng kỳ, tăng 24% so với tháng trước trong tháng 5/2023, đây là tháng thứ 4 liên tiếp ngành xuất khẩu tôm ghi nhận tăng trưởng theo tháng.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, giá tôm có xu hướng chạm đáy và ngành xuất khẩu tôm sang Mỹ có thể phục hồi sau nửa cuối năm 2023, khi mùa cao điểm xuất khẩu là vào cuối quý III/2023.

Trong năm 2023, SSI ước tính doanh thu thuần và lợi nhuận sau thuế của cổ đông công ty mẹ lần lượt đạt 5,7 nghìn tỷ đồng, tăng 0,2% năm ngoái và 330 tỷ đồng, tăng 7% so với năm 2022.

Trong năm 2024, SSI ước tính doanh thu thuần và lợi nhuận sau thuế của cổ đông công ty mẹ lần lượt đạt 6,2 nghìn tỷ đồng, tăng 8,2% so với cùng kỳ và 368 tỷ đồng, tăng 11,2% so với cùng kỳ.

Với giá bán bình quân cao hơn, thị trường Nhật Bản sẽ giúp Công ty cổ phần Thực phẩm Sao Ta đạt mức tăng trưởng lợi nhuận khả quan trong năm 2023, SSI nhận định.

Theo Công ty TNHH Chứng khoán - Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (VCBS), hiện tượng tắc nghẽn cảng đã được giải tỏa dần từ tháng 1/2023, chỉ số GSCPI (đo lường áp lực đứt gãy chuỗi cung ứng) đã giảm. Tỷ lệ lấp đầy tại các cảng ở Bắc Mỹ và Bắc Âu không còn bị tắc nghẽn như đợt cuối năm 2022.

Hồng Nhung (T/h)