Giá trị dinh dưỡng của dưa leo và công dụng của nó

Dưa leo có họ hàng thân thuộc với những “hàng độc” có lợi cho sức khỏe như bí ngòi (có nơi gọi là bí ngồi), dưa hấu... và thuộc họ bầu bí (Cucurbitaceae).

Dưa leo được đánh giá cao về những đóng góp mang lại lợi ích cho sức khỏe nhờ giá trị dinh dưỡng cao. Về mặt dinh dưỡng, dưa leo chứa một hàm lượng “khủng” về nước, trong dưa leo, nước chiếm khoảng 96%, loại nước này là loại nước “siêu cất”, vốn quý hơn nhiều so với loại nước bình thường mà chúng ta uống. Da của dưa leo chứa rất nhiều vitamin A, vì vậy nếu là loại dưa leo có nguồn gốc đáng tin cậy, khi ăn, đừng nên gọt bỏ vỏ.

Dưa leo là một loại rau quả nhiệt đới. Nhưng do thời đại “toàn cầu hóa”, nên ngày nay dưa leo hiện diện khắp nơi trên trái đất. Trong một số nền văn hóa, dưa leo thường được dùng để muối dưa chua, cách chế biến này sẽ làm cho một số chất dinh dưỡng có trong dưa leo bị “rút ruột”. Hiện dưa leo “thương mại” có chứa nhiều thuốc trừ sâu. Xem ra dùng luôn vỏ của quả dưa leo rất khó... khả thi. Muốn dùng luôn vỏ để tận dùng nguồn vitamin A thì nên rửa thật kỹ. Dưa leo không khó trồng. Vì vậy, nếu muốn an toàn, nên tự trồng tại nhà.

Dưa leo chứa rất nhiều khoáng tố tạo kiềm, nhờ đó giúp cơ thể trung hòa bớt acid. Trong dưa leo cũng chứa một hàm lượng cao vitamin C vốn là một chất kháng oxy hóa khét tiếng. Ngoài ra, trong dưa leo còn có thêm folate, manganese, molybdenum, potassium, silica, sulphur, calcium, phosphorus và các loại vitamin nhóm B.

Phái đẹp thường dùng các lát cắt dưa leo để đắp lên mắt. Có thể “giải mã” cách làm đẹp này như sau: do trong dưa leo có chứa caffeic acid, chất này có khả năng ngăn ngừa sự giữ nước, khi được đắp vào mắt sẽ giúp làm giảm sự sưng húp mắt.

Hầu hết mọi người không nhận thức được lợi ích sức khỏe to lớn của dưa leo và sẵn sàng “nói không” với dưa leo do hương vị nhạt nhẽo của nó, nhưng dưa leo là nguồn bổ sung nước tin cậy nhất. Đặc tính “ăn tiền” nhất của dưa leo là đóng vai trò như một chất chống oxy hóa, loại thải bớt một số hóa chất độc hại khi bạn ăn các loại thực phẩm chiên, nướng. Vì vậy nếu có dịp “phiêu bạt” đến các làng nướng, ngại vì mà bạn không kêu thêm vài dĩa dưa leo xắt lát?

Lợi ích sức khỏe của dưa leo

Dưới đây là những lợi ích to lớn cho sức khỏe mà dưa leo đã từng “cống hiến”:

Giảm acid: tính kiềm của những khoáng tố có trong dưa leo có tác động trung hòa acid trong cơ thể và điều hòa, ổn định pH máu, dịch ép của dưa leo cũng có tác dụng làm dịu hệ tiêu hóa, hỗ trợ điều trị cho những bệnh nhân loét dạ dày, tá tràng.

Huyết áp: cũng giống như dịch ép cần tây, dịch ép dưa leo cũng có chứa các khoáng tố có tác dụng điều hòa huyết áp.

Mô liên kết: trong dưa leo có chứa một hàm lượng vô cùng cao silica, chất này đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc kết cấu của những mô liên kết trong cơ thể như: xương, cơ, sụn, dây chằng, gân...

Làm mát: khi thời tiết khô nóng, chỉ cần uống một ly nước ép dưa leo, sẽ giúp cơ thể hằng định nhiệt.

Lợi tiểu: do có tính lợi tiểu, dưa leo giúp cơ thể thải loại chất thải, độc tố qua nước tiểu, tiến trình này cũng giải quyết “vấn nạn” sỏi thận.

Hạ sốt: trong dịch ép dưa leo có chứa những thành phần có đặc tính điều hòa nhiệt độ cơ thể. Vì vậy, khi bị sốt, bạn nên uống vài ly dịch ép nước dưa leo.

Kháng viêm: theo quan niệm cũ, dưa leo có tính hàn, nên không thích hợp cho những người bị đau khớp. Tuy nhiên, những phân tích khoa học cho thấy do dưa leo có thể “cảm hóa” uric acid, vốn là thủ phạm gây đau. Khi dưa leo vào cơ thể, chúng sẽ làm công việc “dọn dẹp” tại khớp, giúp loại thải đáng kể uric acid. Ngoài ra, dưa leo cũng có tác dụng kháng viêm trong các trường hợp hen suyễn, bệnh gút (gout).

Tăng trưởng tóc: chất silicon và sulphur có trong dịch ép dưa leo có tác dụng vô cùng hữu hiệu trong việc giúp cho tóc tăng trưởng, đặc biệt là khi ép chung dưa leo với cà rốt, xà lách.

Sưng mắt: một số người khi thức dậy buổi sáng thì mắt đã bị sưng húp, có thể là do “lệ hoen mắt biếc” vì “có những niềm riêng” trước khi ngủ. Để giải quyết sự cố này, chỉ cần 2 lát dưa leo đắp vào mắt trong 10 phút.

Đẹp da: do có chứa hàm lượng cao vitamin C và các chất kháng oxy hóa khác nên dưa leo đã được các hãng bào chế “chiêu mộ” để sản xuất ra những loại kem mỹ phẩm và kem dược phẩm để điều trị các chứng bệnh về da như chàm, vải nến, mụn...

Phỏng da: khi ra nắng, tắm biển, da bị phồng rộp, dùng dịch ép dưa leo thoa vào dùng da bị phỏng nắng, da sẽ lấy lại phong độ trong khoảng thời gian ngắn nhất.

DS. NGUYỄN BÁ HUY CƯỜNG