Theo Cục Công nghiệp, Năm 2019, sản lượng sản xuất điện thoại di động đạt 215,2 triệu cái; sản phẩm ti vi ước tính đạt 14,626 triệu cái. Hầu hết sản phẩm ngành điện tử tăng trưởng khá cao, đạt và vượt kế hoạch đề ra.
Đáng chú ý, giá trị xuất khẩu ngành điện tử năm 2019 của Việt Nam đạt trên 87 tỉ USD, tốc độ tăng trưởng bình quân trong giai đoạn từ 2010 - 2019 trên 50%, cao nhất thế giới. Năm 2020, tính đến hết tháng 9, kim ngạch xuất khẩu ngành điện tử ước đạt khoảng 69 tỉ USD, trong đó điện thoại di động và linh kiện ước đạt hơn 36,6 tỉ USD, sản phẩm điện tử, máy tính và linh kiện ước đạt hơn 32,2 tỉ USD.
Báo cáo của Cục Công nghiệp chỉ ra, giai đoạn từ năm 2006 - 2019, kim ngạch xuất khẩu nhóm ngành thiết bị truyền thông có tốc độ tăng trưởng bình quân 62%; ngành linh kiện điện tử và ngành máy vi tính và thiết bị ngoại vi tăng trưởng đạt lần lượt 42% và 19%; nhóm ngành thiết bị điện tử khác và nhóm ngành điện tử dân dụng đạt lần lượt là 39% và 35%. Mặc dù vậy, đơn vị này nhìn nhận, năng lực các doanh nghiệp nội địa trong ngành còn nhiều hạn chế, chất lượng, mẫu mã sản phẩm chưa đáp ứng được yêu cầu cao của thị trường. Trong khi đó, các doanh nghiệp điện tử nội địa có tiếng trước đây đang phát triển chậm lại hoặc mất dần thương hiệu và chiếm thị phần nhỏ. Dù có một số nhãn hiệu điện tử trong nước mới nổi như điện thoại BPhone, Vsmart, Vietel... song thị trường điện - điện tử dân dụng trong nước chủ yếu do các thương hiệu nước ngoài chiếm lĩnh.
Tỷ lệ nội địa hóa ngành điện tử hiện nay rất thấp, chỉ khoảng 5-10%. Các sản phẩm điện tử trên thị trường đa số là hàng nhập khẩu nguyên chiếc hoặc lắp ráp trong nước bằng phần lớn các linh kiện nhập khẩu. Các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ ngành điện tử trong nước đã có tham gia vào chuỗi giá trị của ngành, nhưng đa số mới cung cấp các sản phẩm đơn giản có giá trị, hàm lượng công nghệ thấp.
Cục Công nghiệp cho rằng: “Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng trên chủ yếu là do năng lực của doanh nghiệp nội địa trong ngành còn nhiều hạn chế, chất lượng sản phẩm chưa đáp ứng được yêu cầu cao của thị trường cũng như của các doanh nghiệp FDI. Sự liên kết giữa các doanh nghiệp cung ứng trong nước với doanh nghiệp FDI và các tập đoàn đa quốc gia còn mờ nhạt”.
Minh Đức
