Theo báo cáo tại Hội nghị, tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2023 đạt 3,1 tỷ USD, tăng 22,3% so với năm trước, vượt 8,2% kế hoạch năm. Trong đó, xuất khẩu hàng hóa đạt kim ngạch 2,44 tỷ USD, tăng 11,67% so với năm 2022, đạt 97,8% kế hoạch năm. Đáng chú ý, tỷ lệ hàng hoá xuất khẩu qua chế biến tiếp tục tăng, nhất là hàng vật liệu xây dựng, khoáng sản, thuỷ sản chế biến và một số hàng nông sản chế biến như nước hoa quả chế biến. Tỷ lệ hàng qua chế biến ước tính tăng 8,17% so với năm 2022.
Năm 2023, các doanh nghiệp Nghệ An đã xuất khẩu hàng hóa đi trên 152 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, tăng 19 thị trường so với năm 2022. Đã có 396 doanh nghiệp tham gia xuất khẩu hàng hóa của tỉnh Nghệ An. Bên cạnh đó, có một số sản phẩm OCOP của tỉnh tham gia xuất khẩu như: Thủy sản Biển Quỳnh (xuất khẩu sang Mỹ), nước mắm Vạn Phần (xuất khẩu sang Nhật Bản), lươn,...
Năm 2023, tỉnh Nghệ An có 07 doanh nghiệp được Bộ Công Thương bình chọn là doanh nghiệp xuất khẩu uy tín của năm 2022, gồm: Công ty cổ phần Vilaconic, Công ty TNHH Thanh Thành Đạt, Công ty cổ phần Dệt may Hoàng Thị Loan, Công ty cổ phần May Minh Anh - Kim Liên, Công ty TNHH Merry & Luxshare (Việt Nam), Công ty cổ phần Chuỗi thực phẩm TH, Công ty cổ phần Nafoods Group.
Xuất khẩu năm 2023 tuy có sự tăng trưởng nhưng chưa thực sự vững chắc, hiệu quả chưa cao. Hàm lượng giá trị gia tăng của hàng hóa xuất khẩu chiếm tỷ lệ còn thấp, tỷ lệ giá trị nội địa hóa trong hàng hóa hưởng ưu đãi thuế quan còn hạn chế. Mặt hàng xuất khẩu tuy đa dạng nhưng quy mô còn nhỏ. Nhiều mặt hàng còn phụ thuộc vào nguồn hàng ngoại tỉnh và thị trường ngoài nước (như tinh bột sắn, hạt tiêu, sản phẩm gỗ...). Nhiều mặt hàng xuất khẩu gặp khó, kim ngạch xuất khẩu giảm so với cùng kỳ năm ngoái.
Tại Hội nghị, đã thu hút nhiều ý kiến thảo luận thẳng thắn, sôi nổi của doanh nghiệp, các ngành nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu của tỉnh trong thời gian tới. Đặc biệt, vấn đề logistics tiếp tục được nhiều doanh nghiệp có ý kiến.
Nhiều đại biểu cho rằng, logistics là vấn đề không thể thiếu trong hoạt động xuất khẩu, nhưng các doanh nghiệp ở Nghệ An đang phải chịu chi phí lớn dẫn tới khó cạnh tranh. Các doanh nghiệp dệt may, mây, tre đan xuất khẩu… chia sẻ khó khăn do thiếu lao động, ảnh hưởng đến sản xuất. Vấn đề thuê đất, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong hoạt động xúc tiến thương mại. Những bất cập trong thủ tục kiểm tra hàng hóa, tiền cấp quyền khoáng sản… cũng được nhiều doanh nghiệp ở Quỳ Hợp, Tân Kỳ kiến nghị.
Các băn khoăn của doanh nghiệp đã được đại diện các sở, ngành liên quan, Cục Thuế Nghệ An, Cục Hải quan Nghệ An trả lời, trao đổi cụ thể.
Ông Lê Hồng Vinh - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lê Hồng Vinh ghi nhận, đánh giá cao những nỗ lực của hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp trong hoạt động xuất, nhập khẩu. Để hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch kim ngạch xuất khẩu năm 2024 cần tận dụng có hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do nhằm mở rộng thị trường, đẩy mạnh xuất khẩu các sản phẩm thế mạnh của tỉnh. Đề nghị các sở, ban, ngành, huyện, thành phố, thị xã và các doanh nghiệp liên quan cần tiếp tục triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp cơ bản về phát triển nguồn hàng xuất khẩu, hỗ trợ xúc tiến xuất khẩu, cải thiện nâng cao năng lực cạnh tranh dịch vụ logistics, tăng cường quản lý Nhà nước về hoạt động xuất, nhập khẩu...
Tiếp tục phối hợp chặt chẽ thương vụ Việt Nam tại nước ngoài nắm bắt thông tin thị trường và các vấn đề phát sinh ảnh hưởng đến xuất khẩu của Việt Nam để có giải pháp ứng phó kịp thời. Tổ chức tuyên truyền về hoạt động xuất, nhập khẩu, hội nhập quốc tế, thương mại biên giới đến doanh nghiệp và người dân. Đặc biệt là tập huấn việc vận dụng có hiệu quả quy tắc xuất xứ và cách đáp ứng quy tắc xuất xứ để giúp các doanh nghiệp nắm bắt được các cơ hội mở ra từ các FTA. Tổ chức tập huấn, đào tạo doanh nghiệp về nghiệp vụ tiếp cận thị trường, quy định mới của các nước.... để các doanh nghiệp hiểu rõ và vận dụng phù hợp.
Nhân dịp này, có 09 doanh nghiệp được Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen vì có thành tích xuất sắc trong công tác xuất khẩu năm 2023.
Quyết Lê