Bị truy tố hình sự vì... tố giác trộm - Bài 3: Trả hồ sơ điều tra bổ sung vì thiếu chứng cứ

Toàn cảnh phiên toà sơ thẩm diễn ra ngày 05/01/2018

Luật sư bào chữa cho bị cáo không đồng tình với cách “luận tội” của Viện Kiểm sát Nhân dân và cho rằng, việc truy tố người tố giác tội phạm với vai trò đồng phạm là thiếu cơ sở pháp lý.

Đồng quan điểm này, Hội đồng xét xử - Toà án Nhân dân huyện Duyên Hải đã Quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung.

TH&CL đã có loạt bài phản ánh, sau khi phát hiện kẻ gian vào công ty mình bảo vệ lấy trộm, anh Hiệp (Đội trưởng Đội bảo vệ) yêu cầu các tên trộm ra khỏi khu vực mình quản lý (bảo vệ). Cùng với đó, anh Hiệp nhắn tin báo cho công an đồn biết để có biện pháp xử lý. Công an đồn không trả lời, anh Hiệp tiếp tục gọi cho đồn biên phòng (có tin nhắn lưu lại và xác nhận của đồn biên phòng).

Sau đó, cán bộ đồn biên phòng đến kết hợp cùng với cùng với Hiệp và nhân viên bảo vệ đến hiện trường kiểm tra và phát hiện tại khu vực giáp ranh với Công ty Chiết Giang thì phát hiện tấm tole hàng rào bị tháo ra, cuộn dây điện đang bị cắt trộm, nhưng đối tượng không còn ở đó.

Lúc này, lực lượng Công an thị xã Duyên Hải xuất hiện và yêu cầu anh Hiệp và Đồn Biên phòng về để Công an thị xã truy bắt. Sau đó, 4 đối tượng trộm cắp đã bị bắt. Tuy nhiên, không biết dựa vào đâu mà Cơ quan Cảnh sát Điều tra và Viện Kiểm sát Nhân dân thị xã Duyên Hải truy tố anh Hiệp (người báo tin để bắt trộm) vì tội “trộm cắp tài sản” theo Điều 138 - Bộ luật Hình sự?

Kiểm sát viên - Đinh Tăng Thị Thơm, người được Viện Kiểm sát Nhân dân thị xã Duyên Hải phân công quyền công tố, kiểm sát xét xử tại phiên toà cho rằng, dựa trên lời khai của 2 bị cáo Trơn và Nam là Hiệp biết ở kho chứa linh kiện cẩu của Công ty Chiết Giang (thuộc ấp Láng Cháo, xã Dân Thành, thị xã Duyên Hải, Trà Vinh) có dây điện lõi đồng để trong thùng sắt nên Hiệp chỉ chỗ cho Trơn và Nam biết địa điểm để dây điện để đến lấy trộm.

Các bị cáo Trơn, Cho, Tuấn, Nam và Hiệp tại phiên toà ngày 05/01/2018

Từ đó, Viện Kiểm sát Nhân dân thị xã Duyên Hải luận tội:

“Hiệp vì lợi ích của riên mình, không có trách nhiệm, không tương thân tương ái với cộng đồng đã dẫn đến hành vi phạm tội tạo điều kiện cho các bị cáo khác dễ dàng thực hiện tội phạm. Hành vi của bị cáo Hiệp đã trực tiếp vi phạm đến tài sản của bị hại được pháp luật bảo vệ, đồng thời gây mất trật tự trị an tại địa phương.

Hành vi đó không chỉ gây chỉ xâm hại đến tài sản của công ty, mà còn ảnh hưởng đến niềm tin của nhà đầu tư và môi trường của những nhà đầu tư an toàn tại địa phương”.

Theo đó, Viện Kiểm sát Nhân dân thị xã Duyên Hải đề nghị xử lý hình sự đối với bị cáo Hiệp theo khoản 1 Điều 138, Điểm H khoản 1 Điều 20, Điều 46, Điều 60 Bộ luật Hình sự và đề nghị Hội đồng xét xử kết án từ 12 - 18 tháng tù với hình thức treo và thử thách 2 đến 3 năm đối với bị cáo Lê Văn Hiệp.

Theo Viện Kiểm sát Nhân dân thị xã Duyên Hải truy tố Hiệp là "đúng người, đúng tội, đúng pháp luật” (?).

Tại toà, bị cáo Hiệp liên tục kiêu oan và hỏi lại Hội đồng xét xử: “Tôi là một nhân viên bảo vệ, tôi có trách nhiệm bảo vệ gìn giữ tài sản khu vự do tôi phụ trách. Khi phát hiện có dấu hiệu trộm cắp, tôi tích cực thông tin cho bên cơ quan công an, biên phòng để truy bắt đối tượng, sao lại truy tố tôi là đồng phạm chỉ vì lời khai thiếu căn cứ của Trơn và Nam?”.

Bị cáo Hiệp liên tục kêu oan tại toà

Còn Luật sư, người bào chữa cho bị cáo Hiệp không đồng tình với cách “luận tội” của Viện Kiểm sát Nhân dân thị xã Duyên Hải và cho rằng, việc truy tố Hiệp với vai trò đồng phạm là thiếu cơ sở pháp lý. Điều này đã được Hội đồng xét xử - Toà án Nhân dân huyện Duyên Hải đồng quan điểm và quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung.

Theo Luật sư Nguyễn Văn Lập, người bào chữa cho bị cáo Hiệp: “Qua nội dung cáo trạng của Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân thị xã Duyên Hải, Kết luận điều tra, Biên bản lấy lời khai, Biên bản đối chất, xét hỏi tại toà và các tài liệu chứng cứ có trong vụ án, tôi nhận thấy rằng: Viện Kiểm sát Nhân dân thị xã Duyên Hải truy tố đối với bị cáo Lê Văn Hiệp là đồng phạm vì có vai trò “giúp sức” vì đã chỉ địa điểm cho Trơn và Nam vào trộm cắp tài sản là nóng vội, thiếu cơ sở vững chắc. Bởi vì:

Theo quy định khoản 1 Điều 138 Tội trộm cắp tài sản: “Người nào trộm cắp tài sản của người khác có giá trị từ 2 triêu đồng đến dưới 50 triệu đồng hoặc dưới 2 triệu đồng, nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm”.

Luật sư Nguyễn Văn Lập cho rằng, truy tố Hiệp với vai trò đồng phạm là sai, thiếu cơ sở pháp lý

Vậy hành vi của bị cáo Hiệp không có bàn bạc, lén lút cùng với các bị cáo khác để trộm cắp tài sản; không xâm phạm quyền sở hữu tài sản. Ngay từ ban đầu, ý thức chiếm đoạt tài sản của Hiệp không hình thành, điều này thể hiện khi bị cáo Trơn, Nam đề nghị Hiệp làm ngơ để Trơn, Nam lấy tài sản và sẽ cho 10 triệu đồng thì Hiệp không đồng ý. Như vậy, Hiệp không có động cơ chiếm đoạt tài sản.

Mục đích của bị cáo Hiệp trao đổi với bị các cáo Trơn,Nam, Tuấn đến nơi khác là nhằm đuổi các đối tượng đi, để bảo vệ tài sản tại khu vực mình quản lý, còn việc Trơn, Nam, Tuấn lấy trộm tài sản sau đó là ngoài ý muốn của Hiệp.

Đồng thời, phát hiện có dấu hiệu trộm cắp tài sản, Hiệp đã thông tin tố giác tội phạm đến người có thẩm quyền (cụ thể gửi tin nhắn đến cán bộ công an có tên Lê Hữa Thừa, khi không nhận được sự hồi âm, Hiệp tiếp tục gọi điện thoại báo tin cho Trung úy Dương Tấn Phát, cán bộ đồn biên phòng) để tố giác tội phạm, và tích cực tham gia truy bắt đối tượng. Cho đến khi có sự tham gia của Công an thị xã Duyên Hải, thì việc truy bắt tội phạm của Hiệp mới chấm dứt. Hiệp đã tích cực - người có hành vi phạm tội thì không thể có những hành vi tích cực như trên"...

Luật sư Lập cũng đưa ra thêm một giả thuyết, nếu trước đó Hiệp có giúp sức nhưng đến khi phát hiện hành vi phạm tội của các bị cáo thì Hiệp đã báo tin cho cơ quan chức năng, như vậy có nghĩa là Hiệp cũng đã kết thúc hành vi phạm tội của mình, không che giấu tội phạm. Vậy việc truy tố Hiệp với vai trò đồng phạm là sai, thiếu cơ sở pháp lý...

Sau 1 ngày xét xử, sau phần xét hỏi tại phiên toà, Hội đồng xét xử - Toà án Nhân dân huyện Duyên Hải đã nghị án và đưa ra quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung. Bởi Hội đồng xét xử xét thấy thiếu chứng cứ để chứng minh bị cáo Lê Văn Hiệp cùng đồng bọn thực hiện hành vi trộm cắp tài sản và các tình tiết khác của hành vi phạm tội mà không thể không bổ sung tại phiên toà được theo quy định tại điểm A khoản 1 tại Điều 280 Bộ luật Hình sự. Như:

Sau 1 ngày xét xử, HĐXX quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung

Làm rõ động cơ, mục đích của bị cáo Lê Văn Hiệp là cố ý cùng đồng bọn thực hiện tội trộm cắp tài sản với vai trò là người giúp sức hay không, các bị cáo khai nhận sự có mặt của Nguyễn Văn Tý và chứng khiến buổi nói chuyện giữa các bị cáo và bị cáo Hiệp vào khoản 23h ngày 9/8/2017 nên biết rõ sự việc.

Tuy nhiên, các bi cáo Tuấn, Chơn khai mâu thuẩn với Hiệp và Tý. (Cụ thể Chơn và Tuấn khai là bị cáo Hiệp đã chỉ chỗ cho các bị cáo lấy trộm, nhưng Nguyễn Văn Tý lại khai là Hiệp nói chỗ của Hiệp bảo vệ không được vào còn chỗ khác muốn làm gì làm). Vì vậy, cần làm rõ lời khai của các bị cáo để xác định việc có hay không bị cáo Lê Văn Hiệp chỉ chỗ cho các bị cáo thực hiện hành vi trộm cắp tài sản.

Cần làm rõ việc các bị cáo Chơn cùng đồng bọn biết tại Công ty Chiếc Giang có dây đồng nên các bị cáo tự đến lấy hay do bị cáo Hiệp chỉ chỗ. Làm rõ mục đích, động cơ của bị cáo Hiệp tổ chức đi tuần và sau đó nhắn tin cho công an đồn và gọi điện cho đồn biên phòng. Làm rõ lời khai của Chơn nói lấy được tài sản là cho bị cáo Hiệp 10 triệu đồng, bị cáo Trần Văn Tính lại khai vài triệu đồng, còn nhân chứng Nguyễn Văn Tý thì khai không có việc này. Cần làm rõ đồ vật 1 đôi dép và một khẩu trang bỏ lại tại hiện trường mà không bị cáo nào nhận là của mình...

Vậy cần xát định đó có phải là vật chứng của vụ án hay không? Tiến hành lấy lời khai của Trần Thị Trúc Linh có sự tham gia của cha, mẹ ruột (vì Linh chưa đủ 18 tuổi) và làm rõ thời điểm mà Nam và Linh sống như vợ chồng, nguồn gốc tiền mua xe do dâu mà có, mua xe thời gian nào?...

TH&CL sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc diễn biến vụ việc trong kỳ tiếp.

Cao Diên - Hải Dương