Tình hình chiến sự giữa Nga và Ukraine đang đặt thị trường dầu thô trước nguy cơ thiếu hụt nguồn cung nghiêm trọng, qua đó đẩy giá dầu tăng mạnh thời gian vừa qua và giúp giá xăng dầu hôm nay khép tuần giao dịch ở mức đỉnh 9 năm.
Ngay phiên giao dịch đầu tuần, ngày 28/02, lo ngại nguồn cung năng lượng, trong đó có dầu thô và khí đốt tự nhiên, bị gián đoạn, thắt chặt hơn nữa đã đẩy giá dầu tăng mạnh khi Mỹ và các nước đồng minh tiếp tục có các biện pháp trừng phạt mới nhắm vào Nga cũng như việc trợ y tế, tài chính, đặc biệt là vũ khí để Ukraine chống lại các đợt tấn công của Nga.
Không chỉ chính phủ các nước, nhiều tổ chức, công ty năng lượng đã đưa ra các tuyên bố chấm dứt các mối liên kết với các công ty hoạt động trong lĩnh vực năng lượng của Nga.
Việc vận chuyện khí đốt của Nga qua Ukraine, với công suất ước tính hiện nay khoảng 100 triệu m3/ngày, cũng được cho sẽ khó duy trì được lâu nếu như các cuộc xung đột không sớm được chấm dứt.
Ghi nhận vào đầu giờ sáng ngày 28/02/2022, theo giờ Việt Nam, trên sàn New York Mercantile Exchanghe, giá dầu thô ngọt nhẹ WTI giao tháng 04/2022 đứng ở mức 96,10 USD/thùng, trong khi giá dầu Brent giao tháng 04/2022 đứng ở mức 101,79 USD/thùng.
Tình trạng thiếu hụt nguồn cung hàng hoá mà Nga là nhà sản xuất lớn, theo Goldman Sachs, có thể đẩy giá các mặt hàng này tăng cao, trong đó ngân hàng này đã nâng mức dự báo giá dầu Brent từ mức 95 USD/thùng lên 115 USD/thùng trong vòng 1 tháng tới.
Thậm chí tình hình có thể nghiêm trọng hơn nếu như Nga quyết định “đóng cửa” toàn bộ các mặt hàng xuất khẩu sang Châu Âu khi mà theo chuyên gia phân tích của ngân hàng Commerzbank (Đức) Carsten Fritsch, Nga hoàn toàn có thể đáp trả các biện pháp trừng phạt của phương Tây bằng cách giảm hoặc ngừng hoàn toàn hoạt động xuất khẩu sang Châu Âu.
“Thị trường dầu vốn đã bị thắt chặt nguồn cung có thể càng thắt chặt hơn sau khi Nga tấn công Ukraine”, Chủ tịch Jim Ritterbusch của Ritterbusch and Associates phát biểu.
Trong bối cảnh nguồn cung dầu thắt chặt, quyết định giữ nguyên mức tăng sản lượng 400.000 thùng/ngày mỗi tháng của OPEC+ được xem “ngòi nổ” đẩy giá dầu tiếp tục tăng cao.
Giá dầu tăng mạnh còn bởi giá khí đốt ở Châu Âu liên tiếp tăng mạnh và đạt mức cao nhất mọi thời đại trong phiên 04/03. Theo dữ liệu từ sàn giao dịch ICE của London, giá khí đốt kỳ hạn tháng 4 tại trung tâm TTF ở Hà Lan đã tăng lên 2.392 USD/1.000 m3, vượt qua kỷ lục 2.280 USD được thiết lập vào ngày trước đó.
Tình trạng khan hiếm nguồn cung trên thị trường dầu thô được dự báo sẽ còn lớn hơn nếu như cuộc xung đột Nga – Ukraine không chấm dứt và các lệnh trừng phạt của Mỹ và phương Tây tiếp tục được áp đặt với Nga. Là nước có sản lượng khai thác lớn nhưng công suất lọc dầu ở Nga lại rất khiêm tốn, chính vì vậy, Nga vẫn luôn được biết đến nước xuất khẩu hàng đầu thế giới. Chính điều này đã giúp giá dầu duy trì đà tăng mạnh trong suốt tuần giao dịch từ ngày 28/02, bất chấp đồng USD mạnh hơn và vòng đàm phán hạt nhân Iran có nhiều tín hiệu tích cực mở ra cơ hội cho khoảng 1 triệu thùng/ngày dầu Iran trở lại thị trường.
Ở diễn biến mới nhất, chính quyền của Tổng thống Joe Biden đang đứng trước áp lực phải cắt giảm nhập khẩu dầu của Nga. Giới phân tích lo ngại, nếu điều này được thực hiện, nó sẽ tạo ra hiệu ứng Domino khi nhiều nước sẽ nối gót Mỹ và áp dụng các biện pháp cắt giảm nhập khẩu dầu từ Nga.
Thông tin các nước thành viên Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA), bao gồm Mỹ và Nhật Bản, đồng ý giải phóng 60 triệu thùng dầu thô từ kho dự trữ dầu chiến lược của họ được xem là “con dao 2 lưỡi” cho thấy áp lực thiếu hụt nguồn cung dầu trên thị trường dầu thô ngày một lớn và vì vậy nó cũng không đủ kiềm chế đà tăng của giá dầu.
Dầu Nga đang ế và gần như không có giao dịch. Điều này có nghĩa thị trường dầu thô vốn đang bị thắt chặt nguồn thì nay sẽ phải tìm kiếm nguồn cung khác thay thế hoặc tình trạng thiếu hụt sẽ nghiêm trọng hơn. Các dữ liệu thống kê cho thấy, Nga từng xuất khẩu từ 4 – 5 triệu thùng/ngày và là nước xuất khẩu dầu thô lớn thứ hai thế giới sau Saudi Arabia.
Với tất cả những yếu tố như trên, giá dầu ngày 06/03 ghi nhận giá dầu thô ngọt nhẹ WTI giao tháng 04/2022 trên sàn New York Mercantile Exchanghe đứng ở mức 115,00 USD/thùng, tăng 7,33 USD/thùng trong phiên, là mức cao nhất kể từ tháng 09/2008; trong khi đó, giá dầu Brent giao tháng 05/2022 đứng ở mức 118,04 USD/thùng, tăng 7,58 USD/thùng trong phiên, là mức cao nhất kể từ tháng 02/2013.
Tại thị trường trong nước, hiện giá xăng dầu hôm nay được niêm yết phổ biến trên thị trường như sau: Giá xăng E5 RON 92 không cao hơn 25.532 đồng/lít; giá xăng RON 95 không cao hơn 26.287 đồng/lít; giá dầu diesel 0.05S không cao hơn 20.801 đồng/lít; giá dầu hỏa không cao hơn 19.509 đồng/lít; giá dầu mazut 180CST 3.5S không cao hơn 17.932 đồng/kg.
Bước sang tuần giao dịch từ ngày 07/03, giá dầu thô được dự báo sẽ tiếp tục giao dịch tích cực khi mà nguồn cung dầu thô chưa có dấu hiệu được cải thiện, thậm chí có khả năng bị thắt chặt hơn, còn nhu cầu tiêu thụ dầu thì vẫn đang trên đà phục hồi tốt. Động lực kép này được nhiều chuyên gia đánh giá sẽ đẩy giá dầu sớm vượt qua mức 120 USD/thùng nếu cuộc xung đột Nga – Ukraine tiếp tục kéo dài.
C.H (t/h)
