Chính quyền địa phương đã huy động tổng lực nhân dân để ứng phó, thu hoạch lúa chạy lũ và đắp đê bao ngăn lũ. Theo ghi nhận của phóng viên, ở Kiên Giang, xã Vĩnh Phú là địa phương đầu nguồn tiếp giáp với An Giang. Đây cũng là địa phương bị ảnh hưởng sớm nhất, nghiêm trọng nhất.
Nông dân lao đao vì nước lũ tràn vào ruộng lúa (Ảnh: NQ)
Tại xã Vĩnh Phú, hiện nay, toàn bộ diện tích lúa hè thu hơn 1000 ha trong xã bị ngập chìm trong nước. Hầu hết diện tích lúa này không có đê bao hoặc đê bao yếu và thấp. Do nhiều năm không có lũ lớn nên người dân lẫn chính quyền cũng chủ quan, vì vậy khi lũ về sớm, nước lên nhanh làm cho nhiều hộ dân và chính quyền địa phương ứng phó rất vất vả.
Không chờ đợi sự hỗ trợ từ Sở NN&PTNT, lãnh đạo xã đã nhanh chóng huy động tổng lực nhân dân đóng góp cả vật chất lẫn ngày công hơn 3 tỷ đồng, 60 máy đào đất để đắp hơn 100 km đê bao bảo vệ lúa tránh bị thiệt hại do lũ.
“Năm nay tình hình lũ về sớm, bà con ở đây lúa bị thiệt hại. Bây giờ nhờ anh em hùn giúp với nhau đắp đê chống lũ để giữ lại số lúa ăn được bao nhiêu hay bấy nhiêu. Mong ở trên ủng hộ tinh thần, tiếp cho dân chống lũ”, bà Nguyễn Thị Thanh Tâm ở ấp T4, xã Vĩnh Phú cho biết.
Bên cạnh đó, Đồn Biên phòng Vĩnh Điều và Bộ đội Biên phòng tỉnh Kiên Giang cũng đã đưa gần 200 cán bộ, chiến sĩ xuống giúp dân thu hoạch hơn 70% diện tích lúa bị ngập nước ở các xã. Đồng thời cùng với nhân dân tiến hành đắp bờ, gia cố các đoạn đê bao xung yếu để ngăn nước lũ tiếp tục gây hại các diện tích lúa còn lại.
Đối với các diện tích không thể gia cố được, các đơn vị tuyên truyền vận động người dân thu hoạch lúa trước từ 1 đến 2 tuần để chạy lũ.
“Hổm rày bể đê bao nước tràn vô ngập lúa, nhờ mấy anh bộ đội, biên phòng tiếp mấy ngày nay một ngày là ba bốn chục quân. Bữa nay được bao nhiêu lúa đây là mừng dữ lắm rồi nếu không là mất trắng. Bây giờ mướn cũng không có nhân công cắt lúa, chỉ hai vợ chồng thì cũng không cắt nổi, bộ đội và biên phòng giúp cắt được nhiêu đấy là quá mừng rồi”, anh Phan Văn Ngân ở ấp Mẹt Lung, xã Vĩnh Phú xúc động nói.
Các thành viên Hợp tác xã nông nghiệp Tân Lợi đắp đập ngăn lũ (Ảnh: NQ)
Ông Phan Hồng Tấn (63 tuổi, ngụ ấp Tân Lợi, xã Tân Thành), cho biết: “Còn 6 ngày nữa mới đến thu hoạch nhưng phải cắt lúa non bán với giá 4.500 đồng/kg, thấp hơn 600 đồng/kg so giá thương lái đặt cọc trước đó. Tính ra vụ này không lãi đồng nào vì chi phí bơm tát tăng quá cao”.
Giữa ruộng lúa ngập nước, ông Võ Văn Hồng (ngụ ấp Chí Thành, xã Tân Thành), cho biết: “Tôi làm 20 công lúa giống ngắn ngày vậy mà cũng phải thu hoạch sớm. Bây giờ thu được bao nhiêu hay bấy nhiêu, 3 tháng trời dầm mưa dãi nắng không lời được một đồng”.
Dọc theo tuyến đường tỉnh 964 nối xã Tân Hội và Tân Thành, chúng tôi thấy có 3 con đập vừa được đắp mới. Đi sâu vào tuyến kênh 600 của xã Tân Thành, tiếng máy bơm nước rền đồng xen lẫn tiếng máy cắt đang khẩn trương giúp bà con thu hoạch sớm lúa để chạy lũ.
Người dân đóng góp tiền của, công sức để đắp đập, gia cố đê bao ngăn lũ (Ảnh: NQ)
Theo bà Phan Kim Loan - Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Tân Hiệp, hiện toàn huyện đã thu hoạch được hơn 350ha lúa thu đông 2018, dự kiến đầu tháng 11 sẽ thu hoạch dứt điểm tổng diện tích 30.658ha. Do nước lũ ngày càng dâng cao, người dân đã gia cố các đê bao ở những khu vực thấp lên thêm 1-1,2m, với tổng chiều dài gần 77.000m. Bên cạnh đó, có 72 đập lớn được đắp tại các kênh đầu ngàn để ngăn nước lũ từ các kênh xáng tràn vào nội đồng, bảo vệ 17.258ha lúa thu đông đang giai đoạn làm đồng và trổ chín.
“Tổng kinh phí đầu tư các đập, đê bao trên 4 tỷ đồng, trong đó, nhân dân đóng góp 2,5 tỷ đồng, phần còn lại huyện trích ngân sách dự phòng và tạm ứng nguồn thủy lợi phí năm 2019 để ứng phó tình thế cấp bách. Về lâu dài, huyện tích cực tuyên truyền, vận động người dân không làm lúa thu đông và chuyển sang trồng màu, nuôi cá trên ruộng lúa hoặc xả đập đón phù sa theo nước lũ về” - bà Loan cho biết.
Tại buổi làm việc với UBND huyện Tân Hiệp vừa qua, ông Phạm Vũ Hồng - Phó bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang đã lưu ý huyện cần tập trung các biện pháp ứng phó với lũ, tập trung gia cố đê bao nhằm đảm bảo sản xuất và ổn định đời sống người dân, nhất là ở các xã phía bắc kênh Cái Sắn giáp với vùng lũ. Nơi nào cần thu hoạch lúa để chạy lũ thì huy động lực lượng tại chỗ hoặc báo về tỉnh để bố trí lực lượng giúp dân.
Ông Hồng cho rằng: Trong tình hình biến đổi khí hậu ngày càng diễn biến phức tạp, huyện cần phải dựa vào quy luật tự nhiên để bố trí thời vụ để tránh lũ, nên giảm bớt diện tích sản xuất lúa vụ 3, chỉ sản xuất lúa 2 vụ ăn chắc hoặc sản xuất 2 lúa - 1 màu.
Ông Đỗ Minh Nhựt, Phó giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Kiên Giang cho rằng, trong tình hình hiện nay, các địa phương đã chủ động huy động nhân dân khẩn trương đắp đê bao ngăn nước lũ. Tỉnh sẽ có hướng dẫn và có hỗ trợ cụ thể cho các huyện.
“Khó khăn là huy động máy cobe để múc đất. Xã Vĩnh Phú, một xã huy động khoảng 60 chiếc để đắp mà vẫn không kịp. Nhiều xã vẫn chưa chuẩn bị tốt nên vẫn gặp rất nhiều khó khăn trong vấn đề máy móc, ông Nhựt cho biết.
Hiện nay, nước lũ từ vùng đầu nguồn An Giang đổ về xã Vĩnh Phú rất lớn. Người dân và chính quyền đang khẩn trương chạy đua trong công tác khắc phục, ứng phó với nước dâng cao. Nếu hệ thống đê bao vẫn không đắp kịp thì khả năng vài ngày tới khi tỉnh An Giang xả đập Trà Sư và Tha La, diện tích lúa bị thiệt hại rất lớn và công tác phòng, chống lũ càng khó khăn hơn.
Hải Đăng
