Những địa phương chậm giải ngân vốn đầu tư công - Bài 1: Bình Phước - vì sao đạt thấp?

Bài 1: Bình Phước - vì sao đạt thấp?

Giải ngân vốn đầu tư công 6 tháng đầu năm đạt thấp, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước cho biết sẽ kiên quyết điều chuyển những cán bộ sợ sai, sợ trách nhiệm, gây ách tắc trong thực hiện giải ngân vốn đầu tư công…

UBND tỉnh đã có hàng loạt chỉ đạo quyết liệt, cùng các giải pháp để “thúc” đầu tư công trong 6 tháng cuối năm.

Thành phố Đồng Xoài (Ảnh: https://baobinhphuoc.com.vn/)

Giải ngân vốn đầu tư xây dựng NTM chỉ đạt 19,8%

Vốn đầu tư xây dựng nông thôn mới năm 2024 được Trung ương hỗ trợ và cấp tỉnh đối ứng hơn 310 tỷ đồng vào ngày 1/4. Tuy nhiên, ước 6 tháng đầu năm 2024, Bình Phước mới giải ngân đạt 19,8%.

Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới đã ảnh hưởng rất lớn và tác động tích cực đến đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn, đẩy mạnh sự phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội, quốc phòng - an ninh khu vực nông thôn; giúp rút ngắn khoảng cách giữa nông thôn và thành thị.

Hạ tầng giao thông Thành phố Đồng Xoài được xây dựng đồng bộ, hiện đại, tạo lực thúc đẩy phát triển đô thị (Ảnh: https://baobinhphuoc.com.vn/)

Chủ trương xây dựng nông thôn mới đã được các cấp ủy, chính quyền và cả hệ thống chính trị - xã hội tích cực, chủ động, sáng tạo trong triển khai thực hiện, liên tục tuyên truyền, vận động người dân đóng góp ngày công, đặc biệt có địa phương cấp huyện đã vận động người dân hiến 90 ha đất xây dựng nông thôn mới…

Số liệu giải ngân vốn xây dựng nông thôn mới của tỉnh, ước 6 tháng đầu năm đạt 19,8%. Nguyên nhân giải ngân chậm là do chưa thực hiện giao vốn sớm, đến đầu tháng 4 vừa qua mới có quyết định giao vốn.

Cơ chế hòa vốn trong cùng chương trình của từng địa phương và hòa vốn giữa các chương trình mục tiêu quốc gia - theo Nghị quyết số 111/2024/QH15 của Quốc hội chưa được hướng dẫn cụ thể. Bên cạnh đó, những tháng đầu năm, các địa phương, chủ đầu tư tập trung thực hiện vốn năm 2023 được phép kéo dài sang năm 2024, do đó, chưa chú trọng đẩy mạnh giải ngân vốn năm 2024.

Bình Phước đã và đang từng ngày đổi mới và vươn lên phát triển

Song song đó, nông thôn mới hiện nay, tập trung ở những xã về cuối khó khăn, xã đặc biệt khó khăn. Những xã này, có xuất phát điểm thấp dẫn đến việc huy động nguồn lực để cùng với ngân sách thực hiện là rất khó.

Trong khi đó, một số xã như Phú Văn (huyện Bù Gia Mập), Nghĩa Bình, Đồng Nai (huyện Bù Đăng) phấn đấu về đích, nhưng do vướng quy hoạch lâm nghiệp và quy hoạch quặng bô-xít nên chưa thực hiện được.

Mặt khác, xuất phát điểm của tỉnh thấp so mặt bằng tiêu chí yêu cầu; là tỉnh khó khăn nhất Đông Nam Bộ, nhưng bộ tiêu chí Bình Phước phải đạt mức chung của khu vực. Cùng với đó, ưu tiên nguồn lực của tỉnh cho nông thôn mớingày càng giảm.

Cụ thể, năm 2021: 486 tỷ đồng, năm 2022: 450 tỷ đồng, năm 2023: 200 tỷ đồng, năm 2024: 159 tỷ đồng, dự kiến năm 2025: 150 tỷ đồng. Trong khi yêu cầu bộ tiêu chí huyện nông thôn mới cao, còn các xã về cuối có mặt bằng thấp.

Nhiều tuyến đường giao thông xã Nghĩa Bình, huyện Bù Đăng đang xây dựng thì tạm ngưng do vướng quy hoạch bô-xít (Ảnh: https://baobinhphuoc.com.vn/)

Thời gian tới,  sẽ đề ra giải pháp quyết liệt hơn, quyết tâm cao hơn; có giải pháp chung cho toàn tỉnh, cũng như giải pháp riêng tốt nhất, phù hợp nhất cho từng địa phương.

Đồng thời, sẽ có sự phân cấp từng nhiệm vụ, chỉ tiêu để có lộ trình thực hiện phù hợp điều kiện thực tế, nội lực sẵn có, cũng như xuất phát điểm của từng địa phương.

Giải ngân vốn đầu tư công chỉ đạt 20,4%

Thông tin từ UBND tỉnh  cho biết, Bình Phước đã cơ bản hoàn thành các thủ tục giao vốn đầu tư công năm 2024. Theo kế hoạch, tổng vốn đầu tư công năm 2024 của tỉnh hơn 5.516 tỷ đồng.

Nhiều công trình trường học tại xã Phú Văn, huyện Bù Gia Mập triển khai xây dựng để hoàn thành tiêu chí nông thôn mới năm 2024, nhưng tạm ngưng do dính quy hoạch lâm nghiệp (Ảnh:https://baobinhphuoc.com.vn/)

Trong đó, vốn Trung ương hơn 739 tỷ đồng, vốn địa phương 4.776 tỷ đồng. Kết quả, giải ngân vốn đầu tư công 6 tháng đầu năm của tỉnh chỉ đạt 20,4%, thấp hơn 8,9 điểm % so cùng kỳ 2023.

Tính đến ngày 12/7, giải ngân vốn đầu tư công của tỉnh đạt 21,1% so chỉ tiêu Chính phủ giao và đạt 21% so kế hoạch tỉnh giao. Ước thực hiện giải ngân cả năm 2024 là 4.999 tỷ đồng, đạt 90,1% so chỉ tiêu Chính phủ giao và đạt 90% so kế hoạch tỉnh giao.

Nguyên nhân khiến đầu tư công thấp - được UBND tỉnh Bình Phước lý giải, do thị trường bất động sản trầm lắng, việc đấu giá quyền sử dụng đất gặp nhiều khó khăn; trong khi vốn đầu tư từ tiền sử dụng đất chiếm tỷ trọng lớn (67,3%/tổng vốn đầu tư công của tỉnh), ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ thi công và giải ngân vốn các dự án từ nguồn vốn này.

Khu công nghiệp Chơn Thành (Ảnh: https://baobinhphuoc.com.vn/)

Bên cạnh nguyên nhân khách quan, thì nguyên nhân chủ quan vẫn là chủ yếu:

Công tác tổ chức thực hiện còn một số hạn chế, chưa tập trung xử lý dứt điểm những khó khăn, vướng mắc phát sinh của các dự án;

Cùng với đó, các dự án khởi công năm 2024 còn chậm hoàn thiện thủ tục đầu tư, một số dự án còn gặp khó trong công tác giải phóng mặt bằng, do đó, đã gặp vướng mắc trong triển khai thực hiện.

Việc phân bổ vốn, còn thiếu tập trung; một số ban quản lý dự án, chủ đầu tư, nhà thầu còn yếu kém về năng lực; công tác kiểm tra, giám sát chưa tốt…

Khu công nghiệp Minh Hưng - Hàn Quốc (Ảnh: https://baobinhphuoc.com.vn/)

Nhằm thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công năm 2024, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước, Trần Tuệ Hiền cho biết, đã quyết định thành lập Tổ công tác tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.

Theo đó, Tổ công tác sẽ rà soát, tổng hợp những khó khăn vướng mắc, phân tích nguyên nhân của việc chậm trễ trong quá trình triển khai dự án đầu tư công, thực hiện ngay thủ tục thanh toán vốn đầu tư trong vòng 5 ngày làm việc, kể từ ngày có khối lượng được nghiệm thu theo quy định, không để dồn thanh toán vào cuối năm; khẩn trương hoàn thiện các thủ tục quyết toán, giải ngân vốn đối với các dự án đã hoàn thành đưa vào sử dụng.

Chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước nhấn mạnh vai trò và trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị. Kiên quyết điều chuyển đối với những cán bộ sợ sai, sợ trách nhiệm, gây ách tắc trong thực hiện giải ngân vốn đầu tư công; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, theo dõi chặt chẽ việc triển khai thực hiện việc giải ngân vốn các dự án.

Sầu riêng của Hợp tác xã Cây ăn trái Bàu Nghé, thị xã Phước Long, đã được xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc (Ảnh: https://baobinhphuoc.com.vn/)

Triển khai thực hiện nhiệm vụ quyết liệt hơn nữa

Để phấn đấu giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 đạt trên 95% chỉ tiêu Chính phủ giao và Nghị quyết của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh đã đề ra, Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị:

Các bí thư huyện ủy, thị ủy, thành ủy; yêu cầu thủ trưởng các sở, ban, ngành, chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố, giám đốc ban quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh và các chủ đầu tư đề cao trách nhiệm, tập trung chỉ đạo, lãnh đạo, điều hành triển khai thực hiện quyết liệt hơn nữa, đồng bộ kịp thời, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra theo các nghị quyết của Chính phủ, của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh.

Theo đó, theo chức năng, nhiệm vụ, lĩnh vực quản lý nhà nước được giao, các cán bộ tập trung quán triệt, thực hiện nghiêm các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau đây.

Lực lượng vũ trang cùng Nhân dân xã Tân Hòa, huyện Đồng Phú, tỉnh Bình Phước làm đường nông thôn

1. Quyết liệt chỉ đạo, tổ chức thực hiện đồng bộ, hiệu quả: Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 5/1/2024 của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, Dự toán ngân sách nhà nước năm 2024;

Công điện số 24/CĐ-TTg ngày 22/3/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy nhanh tiến độ phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công năm 2024;

Công điện số 03/CĐ-BKHĐT ngày 4/6/2024 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về việc đẩy mạnh giải ngân kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước năm 2024, hoàn thiện thủ tục đầu tư đối với các dự án sử dụng tăng thu ngân sách trung ương năm 2022 và hoàn thành thu hồi toàn bộ vốn ứng trước theo quy định;

Công văn số 1332/UBND-TH ngày 11/4/2024 của UBND tỉnh về đẩy nhanh tiến độ phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 và thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các nội dung của chỉ thị này.

Di tích lịch sử - danh thắng núi Bà Rá, thị xã Phước Long, điểm đến hấp dẫn tại Bình Phước

2. Thành lập tổ công tác tháo gỡ khó khăn vướng mắc, thúc đẩy giải ngân kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh.

Các thành viên tổ công tác, theo chức năng, nhiệm vụ được giao, chủ động rà soát, đôn đốc, phối hợp, hỗ trợ các chủ đầu tư, ban quản lý dự án trong quá trình triển khai thực hiện dự án và quyết liệt, chủ động, kịp thời tháo gỡ nhanh nhất những khó khăn, vướng mắc về các thủ tục liên quan thuộc lĩnh vực phân công theo dõi.

3. Chủ động, rà soát đánh giá khả năng giải ngân của từng dự án để có phương án điều chỉnh kế hoạch vốn từ những dự án chậm giải ngân sang dự án giải ngân tốt, có nhu cầu bổ sung trong nội bộ của địa phương theo quy định, để đảm bảo giải ngân hết số vốn được giao.

Du khách tham quan, chụp hình với cây di sản trong Vườn Quốc gia Bù Gia Mập

4. Thực hiện ngay thủ tục thanh toán vốn đầu tư trong vòng 5 ngày làm việc, kể từ ngày có khối lượng được nghiệm thu theo quy định, không để dồn thanh toán vào cuối năm; khẩn trương hoàn thiện các thủ tục quyết toán, giải ngân vốn đối với các dự án đã hoàn thành đưa vào sử dụng.

5. Tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về công tác đấu giá quyền sử dụng đất với kết quả cao nhất, để có nguồn thu giải ngân vốn đầu tư công từ nguồn này.

6. Tiếp tục duy trì giao ban định kỳ, thường xuyên hàng tháng về giải ngân vốn đầu tư công để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc. Riêng đối với vốn 3 chương trình mục tiêu quốc gia, tỉnh duy trì giao ban định kỳ để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho các địa phương; tập trung thực hiện các biện pháp, giải pháp linh hoạt, kịp thời, hiệu quả để đẩy mạnh giải ngân vốn các chương trình mục tiêu quốc gia.

7. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, theo dõi chặt chẽ việc triển khai thực hiện và giải ngân vốn các dự án.

Một góc Khu du lịch sinh thái Mỹ Lệ - Bình Phước

8. Đề cao vai trò và gắn trách nhiệm người đứng đầu cơ quan, đơn vị với kết quả giải ngân; xác định kết quả giải ngân vốn đầu tư công là một tiêu chí quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của người đứng đầu và tập thể, cá nhân liên quan; kiên quyết thực hiện việc điều chuyển cán bộ đối với những cán bộ sợ sai, sợ trách nhiệm, gây ách tắc trong thực hiện giải ngân vốn đầu tư công.

9. Đối với vốn phân cấp các huyện, thị xã, thành phố: Yêu cầu chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo quyết liệt việc phân bổ chi tiết kế hoạch vốn phải đảm bảo trọng tâm, trọng điểm, không dàn trải, phù hợp với khả năng thực hiện, giải ngân và đúng các quy định pháp luật về đầu tư công; chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh và Chủ tịch UBND tỉnh về công tác phân bổvà giải ngân vốn phân cấp được giao.

10. Đối với Chương trình đầu tư phát triển mạng lưới y tế cơ sở và Dự án Cải tạo, nâng cấp Hội trường tỉnh, chủ đầu tư khẩn trương hoàn thiện thủ tục đầu tư trình phê duyệt dự án và gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư trước ngày 30/6/2024, để tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh giao vốn chi tiết năm 2024.

Riêng Dự án Xây dựng đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Thủ Dầu Một - Chơn Thành, đoạn qua địa bàn tỉnh Bình Phước, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh khẩn trương hoàn thiện thủ tục đầu tư trước ngày 15/7/2024, để báo cáo Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp - trình Thủ tướng Chính phủ giao vốn cho dự án từ nguồn tăng thu ngân sách trung ương năm 2022.

Thị trường bất động sản trầm lắng, ảnh hưởng lớn đến tiến độ thi công và giải ngân vốn đầu tư công

Bộ Tài chính: Một số tỉnh, thành phố đã tích cực cải thiện đáng kể tỷ lệ giải ngân nguồn vốn sự nghiệp từ ngân sách trung ương. Trong đó, có 15 tỉnh, lũy kế giải ngân vốn đầu tư công từ ngân sách trung ương - thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, đến hết tháng 5/2024 đạt tỷ lệ từ 30% trở lên: Hậu Giang (74%), Ninh Thuận (55%), Vĩnh Long (45%), Yên Bái (45%), An Giang (41%), Bạc Liêu (41%), Thanh Hóa (41%), Lâm Đồng (41%), Sơn La (37%), Lai Châu (35%), Sóc Trăng (34%), Bến Tre (34%), Tây Ninh (33%), Trà Vinh (32%), Kon Tum (30%).

Hương Thủy