Chính sách tài khóa khoan thư sức dân: Hỗ trợ tích cực cho tăng trưởng kinh tế

Giãn, giảm thuế phí lên tới 233 nghìn tỷ đồng

Năm 2022, một chương trình hỗ trợ lớn chưa từng có được triển khai - Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, trong đó triển khai các chính sách tài khóa là chủ yếu, chiếm khoảng 83% tổng giá trị chương trình, bao gồm các cấu phần hỗ trợ về an sinh xã hội, hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi, đầu tư cơ sở hạ tầng và nâng cao năng lực y tế, chuyển đổi số doanh nghiệp.

Chính sách thuế trong chương trình đã hỗ trợ cụ thể, như: giảm 2% thuế giá trị gia tăng để thúc đẩy cả sản xuất và tiêu dùng, góp phần kiểm soát lạm phát với số tiền hỗ trợ khoảng 51,4 nghìn tỷ đồng; gia hạn thời hạn nộp thuế, tiền thuê đất quy mô 135 nghìn tỷ đồng. Ngoài ra, chương trình còn hỗ trợ lãi suất từ tiền ngân sách nhà nước (NSNN) với giá trị 40 nghìn tỷ đồng; hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động quy mô 6,6 nghìn tỷ đồng; chính sách tăng đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng với quy mô 113,85 nghìn tỷ đồng dành cho đầu tư hạ tầng giao thông chiến lược.

Ngoài các chính sách ưu đãi thuế thuộc chương trình này, Bộ Tài chính đã trình các cấp có thẩm quyền hoặc ban hành theo thẩm quyền nhiều chính sách, như: giảm 50% lệ phí trước bạ khi đăng ký ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước, dự kiến doanh nghiệp, người dân sẽ được giảm nghĩa vụ khoảng 7,3 nghìn tỷ đồng; điều chỉnh giảm mức thuế suất thuế nhập khẩu đối với nhiều nhóm mặt hàng để thúc đẩy hoạt động sản xuất, xuất khẩu của doanh nghiệp với số tiền khoảng 1,9 nghìn tỷ đồng; giảm mức thu 37 khoản phí, lệ phí, với số tiền được giảm khoảng 900 tỷ đồng.

Trong khó khăn, giá xăng dầu thế giới lại liên tục tăng cũng đã “làm khó” cho ngân sách, khi Bộ Tài chính 2 lần trình Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với các mặt hàng xăng, dầu, mỡ nhờn.

Theo Bộ Tài chính, thực hiện các giải pháp nêu trên trong năm 2022 sẽ hỗ trợ cho doanh nghiệp, người dân với giá trị tiền thuế, tiền thuê đất, phí, lệ phí là khoảng 233 nghìn tỷ đồng. Đây là số tiền giãn, giảm thuế, phí, lệ phí lớn nhất trong lịch sử ngành Tài chính. Những con số “biết nói” đó cho thấy Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính và các bộ, ngành có liên quan đã hết sức trách nhiệm, vì dân.

Chính sách tài khóa tác động gián tiếp và lớn hơn tới kinh tế vĩ mô

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, chính sách tài khóa đã được điều hành mở rộng, linh hoạt, góp phần quan trọng vào thúc đẩy tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát. Đến thời điểm hiện nay các chỉ tiêu về kinh tế vĩ mô đều rất tích cực và dự kiến tăng trưởng năm nay sẽ đạt khoảng 7%.

Thu NSNN đến thời điểm hiện nay đã đạt khoảng 96%. CPI dự kiến ở mức dưới 4% so với chỉ tiêu Quốc hội giao. Nợ công khoảng 44%, kiểm soát ở mức an toàn, đảm bảo trong hạn mức mà Quốc hạn giao là 60% và ngưỡng cảnh báo 55%. Bội chi ngân sách kiềm chế ở mức dưới 4%. “Có thể nói kinh tế vĩ mô và quản lý nợ công năm nay chúng ta đã hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao” - người đứng đầu ngành Tài chính khẳng định.

Có được kết quả trên, theo đánh giá của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội là đáng khích lệ trong bối cảnh kinh tế thế giới gặp nhiều khó khăn, nhiều thách thức lớn hơn so với dự báo. Kết quả đó khẳng định sự lãnh đạo sáng suốt, sát sao, kịp thời của lãnh đạo Đảng và Nhà nước; sự giám sát có hiệu quả của Quốc hội; sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt, bài bản của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, của các bộ, ngành, trong đó có Bộ Tài chính và đặc biệt là sự nỗ lực đóng góp tích cực của cộng đồng doanh nghiệp và người dân.

Theo các chuyên gia kinh tế, chính sách tài khóa đã được điều hành theo hướng chủ động, mở rộng hợp lý, hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; bảo đảm an sinh xã hội, đời sống của người dân, nhất là người lao động, người nghèo, người yếu thế, đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh. Không chỉ giúp doanh nghiệp nhanh chóng phục hồi sản xuất kinh doanh, chính sách tài khóa đã tác động gián tiếp và lớn hơn, tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi hơn, phát triển bền vững của nền kinh tế.

Cơ quan thuế, hải quan đã thực hiện nghiêm theo chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Tài chính. Bên cạnh việc đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý, cơ quan thuế, hải quan đã nhanh chóng triển khai việc giãn, giảm thuế, phí theo đúng quy định với các thủ tục đơn giản, dễ hiểu, dễ thực hiện. Ngành Hải quan cũng đã nỗ lực phối hợp với các bộ, ngành, đồng hành cùng doanh nghiệp, cải cách thủ tục thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp để cắt giảm chi phí và thời gian, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ, TS. Võ Trí Thành, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, cho rằng vị thế tài khóa ngân sách của Việt Nam tương đối tốt. Các chỉ số về thâm hụt, tỷ lệ nợ công của Việt Nam ở mức khả quan. Do vậy, Việt Nam đã quyết định dựa nhiều vào chính sách tài khóa, nguồn tiền hỗ trợ đều nhờ ngân sách, chưa cần dùng đến chính sách tiền tệ. Việc lựa chọn này là hợp lý, do chính sách tài khóa khi ít gây áp lực cho lạm phát hơn, đồng thời cũng có dư địa lớn hơn so với chính sách tiền tệ. Việc tập trung vào chính sách tài khóa đã tạo dư địa cho chính sách tiền tệ để ứng phó với những rủi ro, bất định.

Theo TBTCVN