Di sản này đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi danh vào tháng 3/2025. Hiện nay, Bộ đang trình Thủ tướng Chính phủ xem xét cho phép tỉnh Đắk Lắk xây dựng hồ sơ khoa học để đề nghị UNESCO ghi danh vào Danh sách Thực hành tốt bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Đây được xem là bước đi quan trọng, góp phần nâng cao vị thế cà-phê Việt Nam trên bản đồ văn hóa và kinh tế thế giới.
Tri thức trồng và chế biến cà-phê được phân bố rộng khắp tại nhiều địa phương trong tỉnh Đắk Lắk, tập trung nhiều ở thành phố Buôn Ma Thuột và các vùng trồng cà-phê trọng điểm như Cư M’gar, Krông Pắc, Ea H’leo, Cư Kuin… Chủ thể của di sản là các cá nhân, gia đình và cộng đồng nắm giữ, trao truyền tri thức qua nhiều thế hệ, bao gồm đồng bào Ê Đê, M’Nông và cả những cư dân từ nhiều vùng miền khác đến lập nghiệp từ giữa thế kỷ XX. Qua thời gian, tri thức ấy không ngừng được bồi đắp, cải tiến, thích ứng với điều kiện tự nhiên và bối cảnh phát triển mới.
Theo Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk Trần Hồng Tiến, Buôn Ma Thuột từ lâu đã được xem là “trái tim” của ngành cà-phê Việt Nam. Hạt cà-phê Robusta nơi đây không chỉ mang giá trị kinh tế, mà còn hàm chứa chiều sâu văn hóa, là kết tinh của kinh nghiệm canh tác, kỹ thuật chế biến và bản sắc cộng đồng các dân tộc Tây Nguyên.
Việc công nhận di sản mở ra nhiều cơ hội để gia tăng giá trị cho hạt cà-phê, cải thiện sinh kế cho người dân, đồng thời quảng bá hình ảnh Đắk Lắk như một điểm đến văn hóa – du lịch đặc sắc. Các lễ hội cà-phê, du lịch trải nghiệm nông nghiệp, không gian văn hóa cà-phê đang trở thành cầu nối đưa di sản đến gần hơn với công chúng trong và ngoài nước. 
Trong tháng 12/2025, Đắk Lắk đã phối hợp với các cơ sở nghiên cứu trong và ngoài nước tổ chức hội thảo khoa học quốc tế về chuỗi giá trị ngành công nghiệp cà-phê toàn cầu, qua đó làm rõ vai trò của tri thức bản địa trong phát triển bền vững. Các chuyên gia cho rằng, cà-phê ở Đắk Lắk không chỉ là sản phẩm thương mại, mà còn là “ký ức sống” của cộng đồng, góp phần củng cố bản sắc, tăng cường gắn kết xã hội và thúc đẩy đối thoại văn hóa.
Với diện tích hơn 213.000 ha và sản lượng chiếm trên 30% cả nước, Đắk Lắk đang định hướng phát huy di sản cà-phê gắn với kinh tế xanh, nông nghiệp bền vững và công nghiệp văn hóa. Đây không chỉ là con đường nâng tầm giá trị cà-phê Việt, mà còn là cách để tri thức bản địa tiếp tục được bảo tồn, lan tỏa và sống động trong đời sống đương đại.
Nam Sơn (t/h)
