Ngày 11/11, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Hội nghị sơ kết 6 năm thực hiện Nghị định số 98/2018/NĐ-CP của Chính phủ về chính sách khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp (Nghị định 98).

Ông Võ Văn Hưng - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường phát biểu tại hội nghị
Ông Võ Văn Hưng - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường phát biểu tại hội nghị

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Võ Văn Hưng cho biết, nghị định đã mang lại nhiều kết quả tích cực khi gắn kết chặt chẽ giữa sản xuất, chế biến và tiêu thụ; nhiều vùng nguyên liệu quy mô lớn được hình thành, giúp nông sản Việt nâng tầm chất lượng và thương hiệu. Mô hình hợp tác “Nhà nước – doanh nghiệp – hợp tác xã – nông dân” đã thúc đẩy chuyển đổi từ sản xuất nhỏ sang phát triển theo chuỗi giá trị.

Tuy nhiên, trong bối cảnh chuyển đổi xanh và hội nhập sâu rộng, mô hình liên kết hiện nay vẫn chủ yếu dừng ở hợp đồng mua bán, chưa trở thành công cụ quản trị trung tâm của chuỗi giá trị nông nghiệp. TS. Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn cho rằng, chính sách hiện hành chưa tạo được khung pháp lý để các bên chia sẻ lợi ích, trách nhiệm và rủi ro. Thủ tục phức tạp, điều kiện thụ hưởng khó khăn khiến hợp tác xã và hộ sản xuất nhỏ lẻ khó tiếp cận.

Quang cảnh hội nghị
Quang cảnh hội nghị

Các chuyên gia đề xuất sửa đổi Nghị định 98 theo hướng hỗ trợ phát triển vùng nguyên liệu đạt chuẩn phục vụ chế biến và xuất khẩu; gắn với truy xuất nguồn gốc, chuyển đổi số và kinh tế xanh. Khái niệm “liên kết” cần được mở rộng, bao gồm hợp đồng, tiêu chuẩn kỹ thuật, tín chỉ carbon và truy xuất nguồn gốc, đồng thời bổ sung “kế hoạch liên kết” để tăng tính linh hoạt.

Ông Hoàng Vũ Quang, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh, cần cơ chế thuận lợi hơn để doanh nghiệp, hợp tác xã tiếp cận tín dụng và nguồn lực địa phương, tạo điều kiện mở rộng chuỗi giá trị.

Theo báo cáo từ 34 tỉnh, thành phố, đến tháng 6/2025, cả nước có 2.938 dự án và kế hoạch liên kết được phê duyệt, tổng kinh phí hơn 15.243 tỷ đồng, trong đó ngân sách Nhà nước hỗ trợ 21%. Tỷ lệ giá trị sản phẩm nông nghiệp sản xuất theo hình thức liên kết đạt hơn 31%, dự kiến cuối năm 2025 sẽ vượt 32%. Đây là nền tảng quan trọng để Việt Nam xây dựng chuỗi giá trị nông nghiệp xanh, minh bạch và bền vững trong giai đoạn tới.

Nam Sơn (t/h)