Theo phân tích của các chuyên gia tài chính, ngân hàng, chứng khoán thì, về lý thuyết, việc tăng lãi suất điều hành sẽ có tác động cùng chiều với lãi suất tiền gửi và sau đó là lãi suất cho vay. Vì thế, thị trường chứng khoán cũng sẽ chịu sự tác động, ít nhất là trong ngắn và trung hạn, bởi dòng tiền có thể sẽ bị “chia lửa” cho kênh tiền gửi tiết kiệm và doanh nghiệp sẽ khó khăn hơn khi tăng chi phí vốn đầu vào.
Thị trường chứng khoán (TTCK) luôn song hành với dòng tiền. Khi dòng tiền không còn dồi dào thì thị trường từ nay đến cuối năm sẽ chưa có khả năng hồi phục mạnh dù nhiều cổ phiếu đã giảm quá sâu, thấp hơn nhiều so với giá trị thật của doanh nghiệp.
Sau động thái nâng lãi suất điều hành của Ngân hàng Nhà nước, nhiều công ty chứng khoán đã đồng loạt thông báo tăng lãi suất cho vay margin. Mặt bằng chung lãi suất cho vay ký quỹ trên thị trường hiện trong khoảng 13 - 15%.
Bà Trần Thị Khánh Hiền, Giám đốc Khối Phân tích, Công ty Chứng khoán VNDIRECT cho biết, theo nguyên lý chung thì khi lãi suất tăng thường gây ra tâm lý cẩn trọng và phòng thủ trên thị trường chứng khoán. Khi mặt bằng lãi suất tăng lên một mức độ nào đó, thì kênh đầu tư chứng khoán sẽ giảm đi sự hấp dẫn.
“Để đánh giá TTCK Việt Nam trong tương quan với môi trường lãi suất tăng, chúng tôi sử dụng phương pháp định giá lợi suất thu nhập thị trường (E/P). Nếu như các nhà đầu tư thường quen thuộc với chỉ số P/E (giá/thu nhập mỗi cổ phiếu) thì lợi suất thu nhập thị trường E/P là nghịch đảo của chỉ số trên, nó phản ánh lợi suất nhà đầu tư có thể nhận được nếu dựa vào tăng trưởng lợi nhuận của thị trường”, bà Khánh Hiền cho hay. 
Theo ước tính của VNDIRECT, các doanh nghiệp niêm yết trên sàn HOSE sẽ ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận khoảng 23% trong năm 2022. Điều này có nghĩa là lợi suất thu nhập thị trường chứng khoán Việt Nam hiện đang ở mức khoảng gần 10%, cộng thêm cả lợi suất từ cổ tức. Nếu so với lãi suất huy động 12 tháng của các ngân hàng thương mại Việt Nam hiện nay thì TTCK trong ngắn hạn sẽ kém hấp dẫn hơn (do xét thêm yếu tố rủi ro của kênh đầu tư này).
Ông Trần Thăng Long, Giám đốc Phân tích Công ty Cổ phần Chứng khoán BIDV (BSC) cho rằng, đến thời điểm hiện tại, diễn biến TTCK toàn cầu khá xấu và đi xuống. Tuy nhiên, đối với nội tại kinh tế Việt Nam cũng may mắn hơn khi trong dịch bệnh Covid-19, chúng ta không phải quá mạnh mẽ trong việc cắt giảm lãi suất hay thi hành chính sách tiền tệ nới lỏng, do vậy vẫn còn những dư địa tăng trưởng. Ngoài ra, vẫn còn một phần rất quan trọng liên quan đến đầu tư công dự trữ cho Việt Nam.
“Trong tương lai 01-02 năm tới, khi kinh tế toàn cầu có rơi vào suy thoái hay tăng trưởng rất chậm thì chúng ta vẫn còn những “room” chính sách để có thể thúc đẩy tăng trở lên. Còn đối với doanh nghiệp thì sẽ phải thích nghi với một môi trường mới khi lãi suất gia tăng. Nhưng với những nỗ lực của Chính phủ, của Quốc hội, của Việt Nam cũng như là những “room” chính sách của chúng ta vẫn đang còn thì Việt Nam sẽ vẫn là một điểm đến quan trọng hấp dẫn đối với nhà đầu tư trong nước cũng như quốc tế”, ông Trần Thăng Long nhận định.
Công Huy (t/h)
