Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn Hồ Tiến Thiệu: “Các lực lượng chức năng trên địa bàn cần tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ hoạt động trên tuyến biên giới, khu vực cửa khẩu và hoạt động lưu thông hàng hóa trong khu vực nội địa; tăng cường công tác kiểm tra đột xuất các điểm tập kết hàng hóa, các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn; kiểm tra, giám sát công vụ đối với các cán bộ trực tiếp tham gia công tác chống buôn lậu, để tránh tình trạng tham nhũng, tiêu cực, bảo kê cho sai phạm trong quá trình làm nhiệm vụ”.
Thâm nhập “thủ phủ” hàng cấm – Lời cảnh báo cần xử lý triệt để
Nằm ở cực Đông Bắc Tổ quốc, Lạng Sơn là một trong những tỉnh biên giới trọng yếu của Việt Nam, có đường biên dài hơn 231 km. Đây không chỉ là “cửa ngõ giao thương” biên giới mà còn là điểm kết nối quan trọng của tuyến hành lang kinh tế giữa các địa phương, tạo điều kiện thuận lợi cho giao lưu kinh tế, văn hóa và du lịch quốc tế.
Lạng Sơn sở hữu hệ thống cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu chính và cửa khẩu phụ sầm uất như Hữu Nghị, Đồng Đăng, Chi Ma, Tân Thanh… Mỗi năm, hàng triệu lượt khách và hàng hóa qua lại, hình thành nên các trung tâm thương mại, chợ biên giới phong phú – những điểm đến quen thuộc của du khách trong và ngoài nước.
Nhờ vị trí chiến lược, hạ tầng giao thông ngày càng hoàn thiện cùng sự phong phú về văn hóa – thương mại, Lạng Sơn đang từng bước trở thành điểm đến hấp dẫn cho du khách quốc tế vừa để tham quan, trải nghiệm văn hóa vùng biên, vừa để mua sắm hàng hóa tại các khu chợ và trung tâm thương mại biên giới.
Tuy vậy, song hành với cơ hội phát triển ấy là nguy cơ tiềm ẩn từ hoạt động kinh doanh hàng hóa vi phạm, hàng lậu, hàng cấm, đòi hỏi sự giám sát chặt chẽ và xử lý quyết liệt, nghiêm minh “không có vùng cấm” từ các lực lượng chức năng quản lý địa bàn.
Thời gian gần đây tại khu vực tầng 1, bến xe – trạm trung chuyển hành khách cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, thuộc Công ty Cổ phần Hữu Nghị Xuân Cương, xã Đồng Đăng, tỉnh Lạng Sơn xuất hiện cửa hàng kinh doanh hàng hóa trong chuỗi tour du lịch 0 đồng có bày bán một số sản phẩm có dấu hiệu thuộc danh mục hàng cấm như sừng tê giác, vảy tê tê, da voi. Những mặt hàng này vốn bị cấm buôn bán, vận chuyển theo quy định pháp luật quốc tế và Việt Nam. Việc kinh doanh trên diễn ra công khai, khiến dư luận không khỏi bức xúc.
Qua thông tin cung cấp của bạn đọc, trong vai đoàn khách tour du lịch 0 đồng, phóng viên Thương hiệu và Công luận đã “mục sở thị” chứng kiến việc kinh doanh tấp nập bên trong khuôn viên cửa hàng tại tầng 1 bến xe trung chuyển Xuân Cương.
Những mặt hàng tại đây đa dạng, từ cao cấp đến bình dân như vàng bạc, đá quý, ngọc, đồng hồ Rolex, các loại túi xách thương hiệu nổi tiếng (Channel, Louis Vuitton, Gucci), nước hoa, đồ thủ công mỹ nghệ, bánh kẹo, thuốc lá, sản phẩm đông y tăng cường sức khỏe… Không gian trưng bày bắt mắt với màu vàng sáng của trang sức, màu hồng và trắng của ngọc, tạo sức hút với khách hàng.
Tuy nhiên, các mặt hàng được cho là có giá trị cao lại có giá bán thấp hơn nhiều lần so với thị trường. Ví dụ, nước hoa Dior Sauvage 100ml tại đây được bán với giá 685 tệ (khoảng 2,3 triệu đồng), trong khi giá chính hãng cao hơn nhiều. Nhiều quầy vàng cũng bị phản ánh là bán hàng không đúng độ tuổi, có dấu hiệu là hàng không bảo đảm chất lượng.
Theo chuyên gia, để phân biệt vàng non (vàng không đúng tuổi) hoặc vàng giả thì người tiêu dùng có thể nhận biết bằng mắt thường. Cụ thể, kiểm tra ở các vết khắc, chạm trổ. Nếu là vàng thật thì sản phẩm vàng có bề mặt mịn, không chấm li ti, điểm nối hoặc lồi lõm. Ở các vết khắc, cắt đều màu, màu thống nhất là vàng đúng tuổi. Nếu có màu khác thì là vàng “2 da” (lớp bên trên phủ vàng và lớp dưới là hợp kim độn khác). Ngoài ra, nếu cắn vàng để lại dấu răng thì là vàng thật. Nếu không để lại dấu vết gì thì đó là vàng giả.
Đặc biệt, trong không gian kinh doanh tấp nập nơi đây, lại xuất hiện một số quầy hàng công khai giới thiệu, bày bán, ghi rõ biển hiệu bằng tiếng Việt một số mặt hàng có dấu hiệu là hàng cấm như sừng tê giác, vảy tê tê, da voi.
Không chỉ bày bán công khai, tại quầy hàng này còn treo biển hiệu ghi rõ công dụng của các sản phẩm động vật thuộc diện cấm. Đơn cử: “Da voi – là da khô của voi châu Á hoặc châu Phi, trong y học cổ truyền, đặc biệt ứng dụng trong một số hệ thống y dược dân tộc. Chức năng điều trị chính: giảm đau dạ dày, điều trị viêm dạ dày mãn tính, loét dạ dày, chảy máu dạ dày, trẻ khó ăn và khó tiêu…
Phương pháp dùng: sau khi xay thành bột, dùng nước sôi pha là được”…
Bộ tê tê thuộc Lớp thú, nằm trong Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm thuộc Nhóm IB Nghị định 06/2019/NĐ-CP (được sửa đổi bởi Nghị định 84/2021/NĐ-CP).
Điều 244 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi bổ sung bưởi Bộ luật Hình sự năm 2017) quy định về tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm:
Trường hợp người nào vi phạm quy định về bảo vệ động vật thuộc Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ hoặc Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm Nhóm IB hoặc Phụ lục I Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
Săn bắt, giết, nuôi, nhốt, vận chuyển, buôn bán trái phép động vật thuộc Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ;
Tàng trữ, vận chuyển, buôn bán trái phép cá thể, bộ phận cơ thể không thể tách rời sự sống hoặc sản phẩm của động vật quy định tại điểm a khoản này;
Việc quảng bá, giới thiệu công khai công dụng và hướng dẫn sử dụng sản phẩm có nguồn gốc từ động vật hoang dã thuộc danh mục cấm không chỉ vi phạm nghiêm trọng quy định của pháp luật Việt Nam và các điều ước quốc tế về bảo vệ động vật hoang dã, mà còn cho thấy dấu hiệu buông lỏng quản lý đáng báo động ngay giữa trung tâm giao thương cửa khẩu.
Câu hỏi nhức nhối đặt ra: Hoạt động kinh doanh này đã tồn tại suốt một thời gian, ngay giữa trung tâm cửa khẩu giao thương và trong khuôn viên Bến xe trung chuyển hàng hóa của Công ty Cổ phần Hữu Nghị Xuân Cương – đơn vị được ví là “cánh chim đầu đàn” của doanh nghiệp tỉnh Lạng Sơn. Vậy liệu, doanh nghiệp này có hay biết? Trách nhiệm quản lý, giám sát việc cho thuê mặt bằng của họ ở đâu? Và lực lượng chức năng quản lý địa bàn liệu có thực sự không biết?
Trao đổi qua điện thoại với phóng viên, đại diện quản lý cửa hàng cho biết, do mới đi vào hoạt động nên nhân viên “không biết” việc bày bán sản phẩm vảy tê tê. Sau khi có thông tin từ cơ quan chức năng, cửa hàng đã dừng trưng bày bán mặt hàng này, đồng thời cam kết rút kinh nghiệm và tuân thủ nghiêm các quy định về kinh doanh. Vị này cũng không quên đề nghị cơ quan chức năng chia sẻ, tạo điều kiện.
Cần làm rõ dấu hiệu “mập mờ” trong việc sử dụng hóa đơn bán hàng
Theo thông tin trên hóa đơn bán hàng, phần tiêu đề thể hiện Trung tâm mua sắm Friendship Pass – phía dưới ghi dòng chữ “Bản thể hiện hóa đơn điện tử”. Trên hóa đơn, Công ty TNHH Thương mại và Du lịch Quốc (Quảng Ninh) là đơn vị kinh doanh; Cửa hàng lưu niệm quốc tế Sao Việt là đơn vị đóng dấu thu tiền; chữ ký điện tử lại thuộc Công ty CP Misa. Đáng chú ý, phần “tên, chủng loại hàng hóa” chỉ được thể hiện bằng mã số. Khi tra cứu, doanh nghiệp này không tồn tại trên hệ thống.
Chuyên gia cho rằng, việc chỉ ghi mã số mà không mô tả rõ tên hàng hóa trên “Bản thể hiện hóa đơn điện tử” là không đúng quy định, tiềm ẩn nghi vấn về tính pháp lý.
Theo quy định, hóa đơn điện tử là tập hợp thông tin dữ liệu điện tử về bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, được khởi tạo, lập, gửi, nhận, lưu trữ và quản lý bằng phương tiện điện tử. Bản thể hiện hóa đơn điện tử phải đảm bảo toàn vẹn nội dung so với hóa đơn điện tử gốc, bao gồm các thông tin bắt buộc theo Điều 3 Thông tư 68/2019/TT-BTC.
Khoản 1 Điều 10 Nghị định 123/2020/NĐ-CP quy định rõ: hóa đơn điện tử phải có tên, đơn vị tính, số lượng, đơn giá hàng hóa, dịch vụ; thành tiền…. Nghĩa là nếu hóa đơn điện tử gốc ghi rõ tên đơn vị hàng hóa, chủng loại cụ thể, thì bản thể hiện cũng phải thể hiện nguyên vẹn; không được thay bằng ký hiệu “mã số” hoặc “hàng hóa khác” nếu bản gốc có chi tiết cụ thể.
Việc ghi rõ chủng loại hàng hóa giúp đảm bảo minh bạch, dễ đối chiếu khi kiểm tra, thanh tra và tránh rủi ro vi phạm pháp luật về hóa đơn.
Đáng lưu ý, phần đầu hóa đơn thể hiện Công ty TNHH Thương mại và Du lịch Quốc, nhưng con dấu lại mang tên Cửa hàng lưu niệm quốc tế Sao Việt – gây nghi vấn về tính pháp lý của đơn vị bán hàng.
Được biết, cửa hàng này vừa bị Đội Quản lý thị trường số 2, Chi cục Quản lý thị trường Lạng Sơn kiểm tra, xử phạt 10 triệu đồng vì kinh doanh mỹ phẩm nhập lậu, với trị giá hàng hóa vi phạm gần 20 triệu đồng.
Trước đó, năm 2023, Thương hiệu và Công luận đã phản ánh tình trạng bán hàng không rõ nguồn gốc tại một số quầy trong khuôn viên Bến xe Xuân Cương, dẫn đến việc cơ quan chức năng xử lý một số trường hợp vi phạm. Tuy nhiên, thực trạng này tiếp tục tái diễn, cho thấy dấu hiệu thách thức kỷ cương pháp luật của một số quầy kinh doanh hàng hóa tại bến xe Xuân Cương.
Một lần nữa, hồi chuông cảnh tỉnh được gióng lên về trách nhiệm quản lý, giám sát hoạt động cho thuê mặt bằng của Công ty Cổ phần Hữu Nghị Xuân Cương – đơn vị quản lý Bến xe Xuân Cương, cùng trách nhiệm của lực lượng chức năng liên ngành trong công tác quản lý địa bàn.
Trước thực trạng trên, đề nghị Ban Quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn phối hợp với các lực lượng chức năng trên địa bàn sớm vào cuộc kiểm tra, xác minh, làm rõ và xử lý nghiêm nếu phát hiện vi phạm. Đồng thời, Công ty Cổ phần Hữu Nghị Xuân Cương cần rà soát, kiểm tra, chấn chỉnh hoạt động kinh doanh trong khuôn viên bến xe, bảo đảm tuân thủ pháp luật, bảo vệ hình ảnh, thương hiệu và uy tín doanh nghiệp.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên: “Cần nâng cao vai trò, trách nhiệm người đứng đầu; xem xét xử lý trách nhiệm nếu để xảy ra tình trạng hàng cấm, hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc kéo dài, gây bức xúc trong nhân dân mà không có giải pháp khắc phục kiên quyết, hiệu quả”.
Thương hiệu và Công luận tiếp tục thông tin!
PVĐT
