Báo cáo "Tổng quan thị trường trái phiếu doanh nghiệp" của Công ty cổ phần Xếp hạng tín nhiệm Đầu tư Việt Nam (VIS Rating) chỉ ra, trong số 52% đó, hơn một nửa là các công ty mới thành lập không có hoạt động kinh doanh cốt lõi với dòng tiền hoạt động hạn chế.
Tháng 12/2024, giá trị phát hành trái phiếu đạt 70,4 nghìn tỷ đồng
Cụ thể, theo VIS Rating, tính riêng trong tháng 12/2024, giá trị phát hành trái phiếu mới đạt 70,4 nghìn tỷ đồng tăng so với mức 35,8 nghìn tỷ đồng trong tháng 11/2024. Tổng lượng phát hành mới trong 2024 đạt 485 nghìn tỷ đồng tăng 40% so với mức 344 nghìn tỷ đồng trong 2023. Trong các trái phiếu được phát hành năm 2024, chiếm tỷ trọng chủ yếu thuộc về nhóm ngân hàng (70%) và nhóm Bất động sản nhà ở (17%).
Trong số các trái phiếu do các ngân hàng phát hành vào tháng 12/2024, 25% là trái phiếu thứ cấp đủ điều kiện tính vào vốn cấp 2, được phát hành bởi Ngân hàng TMCP Tiên Phong, Ngân hàng TMCP Kiên Long, Ngân hàng TMCP Quân Đội, Ngân hàng TMCP Công Thương, và Ngân hàng TMCP Quốc Tế Việt Nam. Các trái phiếu vốn cấp 2 này có kỳ hạn từ 7 đến 10 năm và lãi suất từ 5,8% đến 7,5% trong năm đầu tiên. Các trái phiếu khác là trái phiếu không có tài sản đảm bảo với kỳ hạn 2-5 năm và lãi suất từ 5,2% đến 6,2%.
Cũng trong tháng 12/2024, một tổ chức phát hành thuộc nhóm Ngân hàng phát hành ra công chúng với tổng giá trị là 800 tỷ đồng. Trong năm 2024, số lượng trái phiếu phát hành ra công chúng tăng 30% so với 2023, đạt 46 nghìn tỷ đồng. 8,9% tổng lượng trái phiếu phát hành mới đến từ các đợt phát hành ra công chúng.
Hồ sơ tín nhiệm đáng suy nghĩ
Đánh giá về hồ sơ tín nhiệm của các tổ chức phát hành, VIS Rating ước tính có 19% tổ chức phát hành trong tháng 12/2024 có hồ sơ tín nhiệm ở mức "dưới trung bình" hoặc thấp hơn.
Trong tháng 12/2024, tỷ lệ tổ chức phát hành thuộc nhóm tài chính có các tiêu chí tín nhiệm ở mức “Yếu” thấp hơn trung bình 11 tháng đầu năm, trong khi tỷ lệ này ở nhóm doanh nghiệp phi tài chính thì tăng lên.
71% các công ty phi tài chính phát hành trái phiếu có hệ số bao phủ nợ yếu trong tháng 12/2024. Trong số đó có 6 công ty có dòng tiền hoạt động được đánh giá là Yếu đến Cực kỳ Yếu để đáp ứng các nghĩa vụ nợ; 2 tổ chức phát hành cũng có hệ số đòn bẩy cực kỳ yếu dẫn tới hồ sơ tín nhiệm cũng ở mức Yếu.
Trong năm 2024, 52% tổ chức phát hành có hồ sơ tín nhiệm ở mức "dưới trung bình" hoặc thấp hơn thuộc nhóm Bất động sản nhà ở hoặc Xây dựng. Trong số này, hơn một nửa là các công ty mới thành lập không có hoạt động kinh doanh cốt lõi với dòng tiền hoạt động hạn chế.
Thị trường thứ cấp
Đối với thị trường thứ cấp, báo cáo của VIS Rating chỉ ra giá trị trái phiếu doanh nghiệp giao dịch trên thị trường thứ cấp trong tháng 12 tăng 11% so với tháng trước.
Cụ thể, giá trị trái phiếu doanh nghiệp giao dịch đạt 5,8 nghìn tỷ đồng/ngày trong tháng 12/2024, thấp hơn so với mức 5,2 nghìn tỷ đồng trong tháng 11/2024. Trong đó, trái phiếu do nhóm Ngân hàng và Bất động sản phát hành chiếm khoảng 74% khối lượng giao dịch trong tháng 12.
Theo VIS Rating, có 38% khối lượng giao dịch có kỳ hạn còn lại là 4 năm, chủ yếu là từ trái phiếu thuộc các tổ chức phát hành nhóm Bất động sản Nhà ở. 92% khối lượng giao dịch có kỳ hạn còn lại từ 6 năm trở lên từ thuộc các tổ chức phát hành nhóm Ngân hàng.
Trong tháng 12/2024, lợi suất trung bình của trái phiếu ngân hàng có chất lượng tín nhiệm “Trên trung bình” duy trì ổn định so với tháng trước trên hầu hết các kỳ hạn.
PV (t/h)
